Palu kaza of Van

Վանի նահանգը (վիլայէթ), 20-րդ դարու սկիզբին

Պատկերներ՝ Վանի օսմանեան նահանգէն

Այս բաժինով ձեզի կը ներկայացնենք Վանի վիլայէթէն (նահանգ) առնուած պատկերներ, որոնք իրենց մեծամասնութեամբ կը վերաբերին օսմանեան ժամանակաշրջանին։ Այստեղ կը գտնէք գլխաւորաբար հին լուսանկարներ եւ փորագիր պատկերներ։ Նահանգը ներկայացուցած ենք իր զանազան ենթաբաժանումներով՝ նկարներուն դասաւորումը աւելի մատչելի դարձնելու նպատակով։ Հետագային, սոյն պատկերներուն կողքին մեր խմբագրութեան կողմէ պիտի պատրաստուին նաեւ Վանի նահանգին վերաբերող յօդուածներ՝ զանազան թեմաներով։ Այնպէս որ ներկայացման սոյն ձեւը ժամանակաւոր բնոյթ ունի՝ մինչեւ գրութիւններուն պատրաստութիւնը։ Նշենք նաեւ որ մենք վերաշխատած ենք այս բաժնով տեղ գտած հին պատկերներուն վրայ՝ անոնց գոյներուն եւ լուսաւորման նոր ու աւելի բարձր որակ մը տալու նպատակով։

Գեաւաշ / Ոստանի քազա

(պատկերներուն բացատրութիւնները եւ աղբիւրները տեսնել ստորեւ)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
1) Փելու / Փելլի / Ալաճապիւք. հայաբնակ գիւղ (Աղբիւր՝ Eberhard-Joachim Graf von Westarp, Unter Halbmond und Sonne, Berlin)
2) Նարեկայ վանքը (Աղբիւր՝ Vasbouragan, Venice, St Lazzaro, 1930)
3) Նարեկայ վանքը (Աղբիւր՝ Գեղունի, 1904, Վենետիկ, Ս. Ղազար)

Վանի քազա

(պատկերներուն բացատրութիւնները եւ աղբիւրները տեսնել ստորեւ)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
1) Վան քաղաքէն տեսարան մը (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Durch Armenien, Kurdistan und Mesopotamien, Mainz, 1897)
2) Վարագայ վանքը (Ետիքիլիսէ) (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Durch Armenien, Kurdistan und Mesopotamien, Mainz, 1897)
3) Վարագայ վանքը (Ետիքիլիսէ) (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Durch Armenien, Kurdistan und Mesopotamien, Mainz, 1897)
4) Ս. Գէորգ Գողթանց. Վարագայ լերան վրայ (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Durch Armenien, Kurdistan und Mesopotamien, Mainz, 1897)
5) Վարագայ վանքէն (Ետիքիլիսէ) ներս կրօնաւորներ՝ Սենեքերիմ թագաւորին գահին շուրջ (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Durch Armenien, Kurdistan und Mesopotamien, Mainz, 1897)
6) Վան. տոմինիքեան հայրերու տունը (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Du Caucase au Golfe Persique, à travers l’Arménie, le Kurdistan et la Mésopotamie, Washington D.C., 1892)
7) Վանեցի հայեր (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Du Caucase au Golfe Persique, à travers l’Arménie, le Kurdistan et la Mésopotamie, Washington D.C., 1892)
8) Արտամետ / Էտրեմիթ. սեպագիր արձանագրութիւններ Շամիրամի ջրուղիին մօտ (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Du Caucase au Golfe Persique, à travers l’Arménie, le Kurdistan et la Mésopotamie, Washington D.C., 1892)
9) Ս. Գէորգ Գողթանց. Վարագայ լերան վրայ (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Du Caucase au Golfe Persique, à travers l’Arménie, le Kurdistan et la Mésopotamie, Washington D.C., 1892)
10) Վանեցի հայուհի մը (Աղբիւր՝ P. Müller-Simonis, Durch Armenien, Kurdistan und Mesopotamien, Mainz, 1897)
11) Վան. Կաքաւեան ընտանիք։ Բամպակէն թել պատրաստելու պահուն (Աղբիւր՝ Քրիսթին Կարտոնի հաւաքածոյ)
12) Ախթամար կղզիի Ս. Խաչ եկեղեցին ու վանքը (Աղբիւր՝ Earl Percy, Highlands of Asiatic Turkey, London, 1901)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
13) Վան. Կաքաւեան ընտանիք։ Ոստայնանկը աշխատանքի պահուն (Աղբիւր՝ Քրիսթին Կարտոնի հաւաքածոյ)
14) Վան. Կաքաւեան ընտանիք (Աղբիւր՝ Քրիսթին Կարտոնի հաւաքածոյ)
15) Վան. Կաքաւեան ընտանիք, 2 Ապրիլ 1906։ Նստած, ձախէն աջ՝ Ոսկեհատ (մեծ մայր), Յարութիւն (հայր), Աղաւնի (մայր), մեծ մօր ու հօր ոտքերուն առջեւ կանգնած՝ Վահրամ։ Ոտքի, ձախէն աջ՝ Յարութիւնին եղբայրները՝ Տիգրան, Սեդ (կամ Սէթ), Հրանդ (Աղբիւր՝ Քրիսթին Կարտոնի հաւաքածոյ)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
16) Ախթամար կղզին եւ վանքը (Աղբիւր՝ Walter Bachmann, Kirchen und Moscheen in Armenien und Kurdistan, Leipzig, 1913)
17) Վան. տոմինիքեան հայրերու տունը (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
18) Վանի պազարէն տեսարան մը (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
19) Վան. տոմինիքեան հայրերու տունը (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
20) Վանի բերդը (Վան քալեսի) (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
21) Ախթամար կղզիի վանքը (Աղբիւր՝ Eberhard-Joachim Graf von Westarp, Unter Halbmond und Sonne, ca 1913, Berlin)

Վան (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
23) Վանայ լիճի Ախթամար կղզին (Աղբիւր՝ Walter Bachmann, Kirchen und Moscheen in Armenien und Kurdistan, Leipzig, 1913)
24) Վանի բերդը (Վան քալեսի) (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
25) Վան. համայնապատկեր (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)

Վարագայ վանքը (Ետիքիլիսէ) (Աղբիւր՝ Վասպուրական, Վենետիկ, Ս. Ղազար, 1930)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
27) Վան. Ս. Պետրոս եկեղեցւոյ փլատակները (Աղբիւր՝ C.F. Lehmann-Haupt, Armenien Einst und Jetzt, Berlin / Leipzig, 1926)
28) Վան քաղաքէն տեսարան մը (Աղբիւր՝ C.F. Lehmann-Haupt, Armenien Einst und Jetzt, Berlin / Leipzig, 1926)
29) Վան. հայկական որբանոցի մը աշակերտները (Աղբիւր՝ C.F. Lehmann-Haupt, Armenien Einst und Jetzt, Berlin / Leipzig, 1926)
30) Վան. հայ բոշաներ (Աղբիւր՝ C.F. Lehmann-Haupt, Armenien Einst und Jetzt, Berlin / Leipzig, 1926)
31) Վան քաղաքէն տեսարան մը (Աղբիւր՝ C.F. Lehmann-Haupt, Armenien Einst und Jetzt, Berlin / Leipzig, 1926)
32) Վանայ լիճը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
33) Վանայ լիճի հիւսիսը՝ Կտուց (Չարփանաք) կղզին եւ Ս. Յովհաննէսի վանքը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
34) Ս. Յովհաննէս վանքի ներքինը. Կտուց (Չարփանաք) կղզի (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
35) Վանէն համայնապատկեր մը՝ դիտուած Վարագայ լերան բարձրունքէն։ Աջին Սիփան լեռը, իսկ ձախին՝ Կտուց կղզին (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
36) Վան. քաղաքին յատակագիծը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
37) Վան. հայ առեւտրականի մը տունը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
38) Վան. Հայկավանք թաղամասի Ս. Աստուածածին եկեղեցիին ներքինը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
39) Վանի բերդն ու պարսպապատուած քաղաքամէջը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
40) Վան. պարսպապատուած քաղաքամէջէն տեսարան մը (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)
41) Ս. Խաչ եկեղեցին. Ախթամար կղզի (Աղբիւր՝ H.F.B. Lynch, Armenia. Travels and Studies, Vol. II, London, 1901)

Վանայ լիճը (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
43) Կտուց (Չարփանաք) կղզին, Վանայ լիճ (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)
44) Վան քաղաքէն ընդհանուր տեսարան մը (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)
45) Վան (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)
46) Վանի բերդը (Վան քալեսի) (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)
47) Վանի բերդը (Վան քալեսի) (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)
48) Վան քաղաքը. զինուորագրութիւն Առաջին Համաշխարհային պատերազմին ընթացքին (Աղբիւր՝ Victor Pietschmann, Durch kurdische Berge und armenische Städte, Wien, 1940)
49) Վան. շատ հաւանաբար որբանոցի մը հայ աղջիկները։ Տեղեկութիւնները կը պակսին (Աղբիւր՝ Պեռի Տիուքսի հաւաքածոյ)
50) Վան. դպրոցի մը հայ վկայեալները։ Տեղեկութիւնները կը պակսին (Աղբիւր՝ Պեռի Տիուքսի հաւաքածոյ)
51) Վան. դպրոցի մը հայ վկայեալները։ Տեղեկութիւնները կը պակսին (Աղբիւր՝ Պեռի Տիուքսի հաւաքածոյ)
52) Վան. դպրոցի կամ որբանոցի մը հայ աշակերտները։ Տեղեկութիւնները կը պակսին (Աղբիւր՝ Պեռի Տիուքսի հաւաքածոյ)
53) Վարագայ վանքը (Աղբիւր՝ NAASRի հաւաքածոյ)

Վարագայ վանքը, 1895 (Աղբիւր՝ Տելորես Օրօ-Պետրոսեանի հաւաքածոյ)

Հաքքարիի սանճաք

(պատկերներուն բացատրութիւնները եւ աղբիւրները տեսնել ստորեւ)

Խոշապի ամրոցը (Խոշապի քազա) (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)

Բացատրութիւններ եւ աղբիւրներ
2) Ամատիա / Ամետի. նեսթորանականներէ բնակուած աւան մը (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
3) Խոշապի ամրոցը (Աղբիւր՝ Henry Binder, Au Kurdistan, en Mésopotamie et en Perse, Paris, 1887)
4) Աքրա. նեսթորանականներէ բնակուած աւան մը (Աղբիւր՝ Mark Sykes, Dar-ul-Islam, London, 1904)

Խոշապի ամրոցը (Աղբիւր՝ Noel Buxton, Harold Buxton, Travel and politics in Armenia, London, 1914)