Adana Osmanlı Vilayeti'nden resimler
Bu bölümde Adana Vilayeti'nde çekilen, çoğunluğu Osmanlı dönemine ait fotoğraflar sunuyoruz. Burada daha çok eski fotoğraflar ve gravürler bulacaksınız. Resimleri daha erişilebilir kılmak hedefiyle, vilayeti ilgili alt bölümleri ile birlikte sunduk. Gelecekte, bu resimlerin yanı sıra, editörler kurulumuz tarafından Adana Vilayeti hakkında farklı konularda makaleler de hazırlanacaktır. Öyle ki, bu sunum şekli geçici nitelikte olacak ve bu nitelik makaleler hazırlanana kadar korunacaktır. Bu bölümdeki eski fotoğrafların rengini, tonunu ve kalitesini iyileştirmek amacıyla üzerlerinde çalıştık.
Açıklamalar ve kaynaklar:
1) Adana: Ermeni mahallesi ve Protestan kilisesi (Kaynak: Mıkhitaryan Tarikatı, Aziz Lazarus Venedik)
2) Adana, 1897. Geçiciyan ailesi. Tam ortada oturan başörtülü kadın Aygül Geçiciyan'dır (Kaynak: Mardiros Eglenciyan arşivi, Monreal)
Açıklamalar ve kaynaklar:
1) Adana'dan bir manzara (Kaynak: Service historique de la Défense, Vincennes)
2) Adana Vilayeti'nin Osmanlı valisi ve ona eşlik edenler Seyhan (Sihun) Nehri çağlayanı yakınlarında (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
3) Adana (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
4) Kilikya Ovası'nda pamuk taşıyan kağnılar (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)
5) Adana'da pamuk taşımacılığı (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)
6) Seyhan (Sihun) üzerindeki Adana köprüsü (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)
7) Adana'da su taşımacılığı (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)
8) Adana'da gravür (Kaynak: W.J. Davis, Life in Asiatic Turkey, Londra, 1879)
9) Adana'nın önde gelen şahsiyetlerinden Hagop Urfalyan Ağa (Kaynak: Mıgırdiç Buldukyan arşivi)
10) Adana Şehri (Kaynak: Keghuni, sayı 6, 1909, Venedik, Aziz Lazarus)
Adana, Bedros Yeghiayan: Resimlerin içinden bir hayat
Bu bölümde Yeghiayan ailesine ait arşivdeki fotoğrafları sunuyoruz. Bu nadir bulunan bir arşivdir, şöyle ki her şeyden önce çok zengindir, kaliteli resimlerden oluşmaktadır ve Adana'da Bedros Yeghiayan'ın gençliği, ebeveynleri, düğünü, çocukları, yaşlılığı gibi hayatının en önemli etaplarını anlatmaktadır. Arşiv Londra'da yaşayan Bedo Yeghiayan'a aittir. Bu vesileyle bu resimleri kullanmamıza izin verdiği için Şabuh Kibaryan'a teşekkür ederiz.
Yeghiayan ailesi. Soldan sağa, ayaktakiler: Bedros Yeghiayan (oğul), Mıgırdiç Yeghiayan (baba); oturanlar, soldan sağa: Büyükanne, Siruhi (anne). Fotoğraf Antep'li meşhur fotoğrafçı, ileride Adana'ya yerleşen Hovhannes Hallacyan tarafından çekilmiştir (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Açıklamalar ve kaynaklar:
2)Adana, 1890 dolaylarında. Mıgırdiç Yeghiayan, diğer adıyla "Tahtasakal" (uzun ve yassı sakal) (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
3) Adana'lı bir aile: Bızdigyan, 1890 dolaylarında. Stepanyan kardeşlerin fotoğrafı (Talas ve Kayseri) (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
4) Adana, 1896: Müteveffa Mıgırdiç Bızdigyan'ın ölüsüyle çekilmiş grup fotoğrafı (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Adana, 1900 dolaylarında: Solda Bedros Yeghiayan, sağda Levon Yeghiayan (Bedros'un kuzeni). Yeni ithal ettikleri "Herkules" marka Alman bisikletleriyle fotoğraf çektirmişler (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Adana, 1899. Bedros Yeghiayan ve Hayganuş Bızdigyan'ın düğün fotoğrafı (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Açıklamalar ve kaynaklar:
7) Bedros Yeghiayan. Fotoğraf, Yeprem Nersesyan, Adana (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
8) Adana, 1903: Bir Ermeni anaokulu sınıfı. Öğretmenin solunda, ayakta duran kişi: Arşaluys Yeghiayan. Fotoğraf, M.M. Arabyan, Adana (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
9) Adana, 1905: Bir Ermeni anaokulu sınıfı. Ayakta soldan ikinci kişi: Lutfig Yeghiayan (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Adana, 1906: Yeghiayan ailesi. Oturanlar, soldan sağa: Hayganuş (kızlık soyadı Bızdigyan), Bedros. Erkek çocuk Lutfig, küçük kız Arşaluys (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Açıklamalar ve kaynaklar:
11) Adana, 1906. Arşaluys ve Lutfig Yeghiayan (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
12) Adana, 1908. Vahe Yeghiayan, Hayganuş ve Bedros Yeghiayan'ın oğlu (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
13) Adana, 1908. Vahe Yeghiayan, Hayganuş ve Bedros Yeghiayan'ın oğlu. Fotoğraf, Yeprem Nersesyan, Adana (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
14) Adana, 4 Temmuz 1914. Bedros Yeghiayan (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
15) Adana, Nisan 1911. Sdepan Parikyan ile Vanuhi Bedelyan'ın düğün fotoğrafı. Fotoğraf, Arabyan kardeşler, Adana (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
16) Adana, 1914. 1911 doğumlu, Sirvart Parikyan. Fotoğraf, Arabyan kardeşler, Adana (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
17) Adana, 1920. Parikyan ailesi. Sağdan sola: Vanuhi (kızlık soyadı Bedelyan), Sirvart, Sdepan. Fotoğraf: H. Kavukyan, Adana (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
18) Adana, 1921. Bedelyan ve Parikyan aileleri (Kaynak: Bedo Yeghiayan arşivi)
Açıklamalar ve kaynaklar:
1) Tarsus: Ermeni kilisesi (Kaynak: Michel Pabuciyan arşivi, Paris)
2) Mersin: Ermeni kilisesi (Kaynak: Michel Pabuciyan arşivi, Paris)
Açıklamalar ve kaynaklar:
1) Vali'nin konutunun da görüldüğü Mersin'den bir manzara (Kaynak: Michel Pabuciyan arşivi)
2) Mersin Şehri'nin denizden görünüşü (Kaynak: Service historique de la Défense, Vincennes)
3) Aziz Paulus Okulu'nun görüldüğü Tarsus Şehri'nden bir manzara (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
4) Mersin şehri (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
5) Tarsus Şehri ve Aziz Paulus Kilisesi (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
6) Tarsus'ta Aziz Paulus Kapısı (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
7) Tarsus'ta Aziz Paulus Ermeni Kilisesi (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
8) Tarsus'ta Aziz Paulus kilisesi'nin içeriden çekilmiş fotoğrafı (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
9) Tarsus'ta Ermeni din adamları (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
10) Tarsus'ta bir Ermeni okulunun öğrencileri (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
11) Tarsus'ta Aziz Paulus kapısı (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)
12) Tarsus gravürü (Kaynak: W.J. Davis, Life in Asiatic Turkey, Londra, 1879)
13) Tarsus, Demir Kapı (Kaynak: E.J. Davis, Life in Asiatic Turkey, Londra, 1879)
14) Mersin Şehri (Kaynak: Keghuni, sayı 6, 1909, Venedik, Aziz Lazarus)
15) Mersin, 1919-1920 dolaylarında: Mıkhitaryan'ların merkezi ve okulu (Kaynak: Peder Gabriel Bretocq'un fotoğrafı, Eure Departman Arşivleri, Gabriel Bretocq koleksiyonu)
Mersin. İsguhi Okhlazyan (ileride Yakubyan). Fotoğraf: Mardiros Mosdiçyan (Kaynak: Mihran Minasyan arşivi, Halep/Yerevan)
Vartanyan ailesi, Sis. Ayaktakiler, soldan sağa: Samuel Vartanyan, Prapyon Vartanyan, Pakezar Vartanyan ([fotoğrafta görülemiyor] ileride Abumakaryan, 1893 Sis doğumlu), Viktorya Vartanyan (ileride Faracyan, 1915'te eşi öldürülür, kendisi de tehcir esnasında Horan'da ölür), Lutfig Vartanyan. Ortada oturanlar, soldan sağa: Rakel Vartanyan (kızlık soyadı Nuskhacyan), Muşegh Vartanyan (Harput kökenli; 17 yaşında Sis'e yerleşir). Yerde oturanlar, soldan sağa: Arusyag Vartanyan, Lia Vartanyan (ileride Kazancıyan), Vartan (Kaynak: Houshamadyan arşivi; Burc Hamud'dan Viktorya Abumarakyan'a teşekkürlerimizi iletiriz)
Açıklamalar ve kaynaklar:
1) Sis / Kozan, 1919-1920 dolaylarında (Kaynak: Peder Gabriel Bretocq'un fotoğrafı, Eure Departman Arşivleri, Gabriel Bretocq koleksiyonu)
2) Hacın'dan bir manzara (Kaynak: Alfred Boissier, En Cappadoce, notes de voyage, Cenevre, 1897)
3) Sis / Kozan Aya Sofya katedralinin girişlerinden biri (Kaynak: Alfred Boissier, En Cappadoce, notes de voyage, Cenevre, 1897)
4) Hacın'dan bir manzara (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
5) Hacın'dan bir manzara (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
6) Sis / Kozan, 1919-1920 dolaylarında (Kaynak: Peder Gabriel Bretocq'un fotoğrafı, Eure Departman Arşivleri. Gabriel Bretocq koleksiyonu)
7) Sis / Kozan, 1919-1920 dolaylarında (Kaynak: Peder Gabriel Bretocq'un fotoğrafı, Eure Departman Arşivleri, Gabriel Bretocq koleksiyonu)
8) Sis / Kozan Aya Sofya katedralinin girişlerinden biri (Kaynak: Alfred Boissier, En Cappadoce, notes de voyage, Cenevre, 1897)
9) Sis / Kozan kalesi (Kaynak: Alfred Boissier, En Cappadoce, notes de voyage, Cenevre, 1897)
10) Hacın'dan bir manzara (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
11) Sis / Kozan, 1919-1920 dolaylarında (Kaynak: Peder Gabriel Bretocq'un fotoğrafı, Eure Departman Arşivleri. Gabriel Bretocq koleksiyonu)
12) Sis / Kozan, 1919-1920 dolaylarında (Kaynak: Peder Gabriel Bretocq'un fotoğrafı, Eure Departman Arşivleri, Gabriel Bretocq koleksiyonu)
13) Orçanyan ailesi, Hacın, 1899 (Kaynak: Nelida Bulghurciyan arşivi)
14) Hacın'ın güney batıdan görünüşü (Kaynak: Hugo Grothe, Meine Voderasienexpedition 1906 und 1907, Band II, Leipzig, 1912)
15) Sis / Kozan Sancağı'nda, Ermenilerin yaşadığı Şar kazası. Tarihi Komana Şehri'nin harabeleri de burada bulunmaktadır (Kaynak: Hugo Grothe, Geographische Charakterbilder, Leipzig, 1909)
16) Sis / Kozan Sancağı'nda, Ermenilerin yaşadığı Şar kazası. Tarihi Komana Şehri'nin harabeleri de burada bulunmaktadır (Kaynak: Hugo Grothe, Geographische Charakterbilder, Leipzig, 1909)
17) Tarihi Komana Şehri'nin harabeleri. Ermenilerin yaşadığı Şar kazası burada bulunmaktadır (Kaynak: Hugo Grothe, Geographische Charakterbilder, Leipzig, 1909)
18) Sis Ermeni Katolikosluğu (Kaynak: Nubaryan Kütüphanesi arşivi)
19) Anabarza tarihi kalıntıları (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900)
20) Sis / Kozan'daki Ayasofya katedralinin ana girişi (Kaynak: Alfred Boissier, En Cappadoce, notes de voyage, Cenevre, 1897)
21) Soldan sağa: Apraham Faracyan (1907-1928) ve Margarios Faracyan (daha sonraki ismiyle Kıdemli Papaz Krikor, 1911-1997). İki Sis'li kardeşin Sis'ten tehcir edildikten birkaç yıl sonra, 1920'lerde Trablus'ta çektirdiği fotoğraf (Kaynak: Çiftçiyan aile arşivi)
