XX. yy. başında Sis/Kozan Sancağı

Sis

Bu şehrin adı Ermeni hafızasında daha ziyade uzun yıllar başkenti olduğu Kilikya Ermeni Krallığı’nı çağrıştırmakta. Şehir aynı zamanda Kilikya Ermeni Katolikosluğu’nun merkezi olmuştur. Sis Ermeni nüfusun yoğun olarak barındığı bir şehirdi: Sakinlerinin günlük yaşantıları ve yerek tarihi hakkında bilgileri ender rastlanan kaynaklarda bulabiliyoruz.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde de Sis’in kendi tarihi olmuştur. Sis hakkındaki sayfalarımızda Ermeni yaşantısının bu kısımlarını canlandırmaya gayret edeceğiz, metinler ve fotoğraflar vasıtasıyla.

Misak Keleşyan sayesinde Sis kendi tarih kitabına, hatıratına sahip. Bu teferruatlı çalışma 1940’larda Beyrut’ta basılmış. 700 sayfayı geçen bu çalışmada Keleşyan Sis’deki Ermeni yaşantısının farklı yönlerini ele almakta. Bu kitap Osmanlı döneminde Sis’i ve nahiyesindeki Ermeni köylerinin tarihini, sosyal yaşantısını ve ortamını aktaran bildiğimiz tek ciddi çalışma.

Huşamadyan’ın sunduğu metinler de daha çok bu kaynağa dayalı. Umarız sayfamızı ziyaret eden kişiler yanlarında bulunması muhtemel yayınlanmamış anılarını, bizim bilmediğimiz yayınları, eski aile fotoğraflarından örnekleri bize yollayıp Sis Ermenilerinin geçmiş mirasını canlandırma yönündeki bu çalışmamıza katkı verirler.