Osmanlı vilayeti Sivas’tan fotoğraflar

Bu bölümde sizlere Sivas vilayetinde çekilmiş, büyük bir kısmı Osmanlılar dönemine ait resimler sunuyoruz. Burada başlıca eski fotoğraflar ve gravürler bulacaksınız. Resimlerin tasnifini daha bir kolaylaştırmak için vilayeti alt bölümleriyle gösterdik. İleride yayın kurulumuz tarafından, aynı resimlerin yanı sıra Sivas vilayetine dair, çeşitli temalar içeren makaleler de hazırlanacaktır. Öyle ki hâlihazırdaki, söz konusu yazılar hazırlanana kadar, geçici bir sunuş şekli olarak düşünülmelidir. Bu bölümde yer alan eski resimlerin renk ve ışık tonlarını daha bir nitelikli kılmak amacıyla üzerlerinde yeniden çalıştığımızı da arada belirtelim.

(Resimlerin kaynak ve açıklamalarını aşağıda görebilirsiniz.)

Açıklama ve kaynaklar:
1) Amasya (Kaynak: John G. C. Anderson, A journey of exploration in Pontus, Brüksel, 1903).
2) Amasya kazasının panoraması (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).
3) Amasya (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917).
4) Amasya girişi (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/ Londra, 1917).
5) Yeşilırmak Nehrinin (İris) kıyısındaki Amasya kazası (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/ Londra, 1917).
6) Amasya’dan bir manzara (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/ Londra, 1917).

Açıklama ve kaynaklar:
9) Doğu’daki yüksek bir noktadan görülen Amasya kazası (Kaynak: Franz Cumont/Eugène Cumont, Studia Pontica, II, Voyage d’exploration archéologique dans le Pont et la Petite Arménie, Brüksel, 1906)
10) Amasya kazasının genel manzarası (Kaynak: H M Eprigyan, Badgerazart pınaşkharhig pararan [Resimli Yerli Sözlük (Պատկերազարդ բնաշխարհիկ բառարան)] [Ermenice], Kısım 1, Venedik, San Lazzaro, 1900)
11) Bir Amasya gravürü (Kaynak: Rev. Henry J. Van Lennep, Travels in little-known parts of Asia Minor, C. I, Londra, 1870)

Amasya kazası ve içinden geçen Yeşilırmak Nehri (İris) (Kaynak: Lord Warkworth, Notes from a diary in Asiatic Turkey, Londra, 1898)

Batı tarafından görülen Vezirköprü (Kaynak: John G. C. Anderson, A journey of exploration in Pontus, Brüksel, 1903)

Marzuvan/Merzifon. Aşderyan ailesi (Kaynak: Nubaryan Kitaplığı koleksiyonu)

Marzuvan/Merzifon, 1909. Anatolia College’ın Ermeni öğrencileri. Ayakta, soldan ikinci: Mihran Tumacan. Ayakta, sağdan birinci: Garabed Nahabedyan (Kaynak: Anahid ve Dikran Tumacan koleksiyonu, Birleşik Devletler).

Açıklama ve kaynaklar:
2) Marzuvan/Merzifon’dan bir panorama  (Kaynak: Rev. Edwin M. Bliss, Turkey and the Armenian Atrocities, Londra, 1896).
3) Marzuvan/Merzifon kazasında bir sokak (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917).
4) Marzuvan /Merzifon kazasındaki Protestan misyonu binalarından biri  (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917).
5) Kuzey-batıdan. görülen Marzuvan /Merzifon kazası (Kaynak: Franz Cumont/Eugène Cumont, Studia Pontica, II, Voyage d’exploration archéologique dans le Pont et la Petite Arménie, Brüksel, 1906)

Marzuvan/Merzifon. Anatolia College orkestrası. Ortada oturan, soldan sağa ilk bıyıklı zat orkestra şefi Arşag Dağlıyan; yanındaki,  bu Amerikan kolejinin müdürü George E. White  (Kaynak: Nubaryan Kitaplığı koleksiyonu, Paris)

Açıklama ve kaynaklar:
7) Marzuvan/Merzifon kazasının bir panoraması (Kaynak: Christine Gardon koleksiyonu).
8) Ermeni Hayır Kurumları Genel Birliği (AGBU) Marzuvan/Merzifon şubesinin idare heyeti. Fotoğraf: Dildilyan (Kaynak: Nubaryan Kitaplığı koleksiyonu).
9) Marzuvan/Merzifon: bir Ermeni okulunun öğrencileri öğretmenleriyle birlikte (Kaynak: Nubaryan Kitaplığı koleksiyonu).

(Resimlerin kaynak ve açıklamalarını aşağıda görebilirsiniz.)

Açıklama ve kaynaklar:
1) Tokat/Evdokia ilinin doğudan görünüşü (Kaynak: John G. C. Anderson, A journey of exploration in Pontus, Brüksel, 1903).
2) Tokat/Evdokia’dan bir manzara (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).
3) Tokat/Evdokia’dan genel bir manzara (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917).
4) Tokat/Evdokia’dan bir manzara (Kaynak: Vahan İngilizyan, Der diener Gottes. Mechitar von Sebaste, Viyana, 1929).
5) Tokat/Evdokia çevresinde bir ahşap yazlık konut (Kaynak: Rev. Henry J. Van Lennep, Travels in little-known parts of Asia Minor, C. I, Londra, 1870).
6) Küçük Zile kazasının kuzeyden görünüşü (Kaynak: Franz Cumont/Eugène Cumont, Studia Pontica, II, Voyage d’exploration archéologique dans le Pont et la Petite Arménie, Brüksel, 1906).

(Resimlerin kaynak ve açıklamalarını aşağıda görebilirsiniz.)

Sivas/Sepasdia: Surp Asdvadzadzin Kilisesi (Kaynak: Mıkhitarist tarikatı, San Lazzaro, Venedik)

Açıklama ve kaynaklar:
1) Sivas/Sepasdia ilinden bir manzara (Kaynak: Mıkhitarist tarikatı, San Lazzaro, Venedik).
2) Sivas/Sepasdia ilinden bir manzara (Kaynak: Mıkhitarist tarikatı, San Lazzaro, Venedik).
3) Sivas/Sepasdia ilinden bir manzara (Kaynak: Mıkhitarist tarikatı, San Lazzaro, Venedik).

Sivas/Sepasdia. Bir Ermeni okulu ve kilisesi.  Fotoğraf: Harutyun Enkababyan (Kaynak: Mıkhitarist tarikatı, San Lazzaro, Venedik).

Açıklama ve kaynaklar:
1) Sivas/Sepasdia ilinden bir manzara (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).
2) The Sivas/Sepasdia ilinin mezarlığı (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).
3) Sivas/Sepasdia ilindeki İsviçre misyonunun kızlar yetimhanesi (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).
4) Sivas/Sepasdia ilindeki İsviçre misyonunun kızlar yetimhanesinin yetimleri ve yetimhanenin iç bahçesi (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).
5) Sivas/Sepasdia: Gök medrese (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917).
6) Sivas/Sepasdia ilinde bir sokak  (Kaynak: Ferdinand Brockes, Quer durch Klein-Asien, Gütersloh, 1900).

Sivas/Sepasdia bölgesinde bir düğün. Arkada, yüzü örtülü ve bir ata binmiş olan gelin görülüyor. (Kaynak: Nubaryan kitaplığı koleksiyonu)

Sivas/Sepasdia ilindeki Surp Asdvadzadzin katedrali ve Ermeni mahallesi  (Kaynak: Nubaryan kitaplığı koleksiyonu)

Açıklama ve kaynaklar:
9) Sivas/Sepasdia ilindeki Surp Nışan manastırı kilisesinin mihrabı(Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)
10) Sivas/Sepasdia ilinin bir panoraması (Kaynak: Franz Cumont/Eugène Cumont, Studia Pontica, II, Voyage d’exploration archéologique dans le Pont et la Petite Arménie, Brüksel, 1906)
11) Aziziye/Pınarbaşı (Aziziye kazası)  (Kaynak: Hugo Grothe, Meine Voderasienexpedition 1906 und 1907, Band II, Leipzig, 1912)

Sivas/Sepasdia: yün eğiren Ermeni kadınlar (Kaynak: Vahan İngilizyan, Der diener Gottes. Mechitar von Sebaste, Viyana, 1929)

Sivas/Sepasdia, 1898. Soldan sağa: Nışan, Hırant (Mesia) ve Mihran Tumacan kardeşler (Kaynak: Anahid ve Dikran Tumacan koleksiyonu, Birleşik Devletler)

Gürün’den Didizyan ailesi, yak. 1910. Ayaktakiler, soldan sağa: Mania Didizyan, Dikranuhi Didizyan (doğumu Nahabedyan), Setrag Didizyan, Hagop Hayg Didizyan. Oturan: Haygag Hagop Didizyan. Fotoğraf: Enkababyan Biraderler (Sivas/Sepasdia) (Kaynak: Didizyan ailesi koleksiyonu, Londra).

Açıklama ve kaynaklar:
13) Sivas/Sepasdia ilinden bir Ermeni aile (Kaynak: Nubaryan Kitaplığı koleksiyonu).
14) Sivas/Sepasdia ilinin açık pazarı (Kaynak: W.J. Childs, Across Asia Minor on Foot, Edinburgh/Londra, 1917)

Gürün. Mahdesi Avedis Tumacan'ın (fotoğrafın merkezindeki kişi, sandalyeye oturtulmuş vaziyette) post-mortem grup fotoğrafı. Oturanlar, soldan sağa: Hamaspür (Hamas) Tumacan (ölen kişinin oğlu Samuel'in eşi), Krikor Mırmıryan (ölen kişinin kızı Güle'nin eşi), Yeghisapet "Ana" Tumacan (ölen kişinin eşi; kızlık soyadı Vartanyan), "Ana"nın kucağında oturan Nışan (ölen kişinin torunu, Tovmas ve Maryam'ın oğlu), ölen kişi, Tovmas Tumacan (ölen kişinin oğlu), Maryam Tumacan (kızlık soyadı Nahabedyan; Tovmas'ın eşi), Güle (Gülabla) Mırmıryan (kızlık soyadı Tumacan, ölen kişinin kızı), Maryam ile Güle'nin önünde duran küçük kız Alis (Tovmas ve Maryam'ın kızları). Ayaktakiler, soldan sağa: Nuritsa (Hamaspür'ün hemen arkasındaki), Nuritsa'nın arkasında duran fesli erkek: kimliği bilinmiyor, Krikor Mırmıryan'ın hemen sağında görünen iki erkek çocuk Mihran ve Mesya/Hrant (Tovmas'ın ve Maryam'ın oğulları), "Ana"nın arkasında duran kadın Gül Khatun Vartanyan ("Ana"nın erkek kardeşinin karısı), ölen kişinin arkasında duran fesli erkek Protestan Rahip Lusigyan, Maryam'ın arkasında duran fesli erkek Samuel (ölen kişinin küçük oğlu), onun önündeki adamın kimliği bilinmiyor. (Kaynak: Anahid ve Dikran Tumacan koleksiyonu, Birleşik Devletler).

Sivas ilindeki Ermeni cemaati yetimhanesi, 1902. Tam ortada oturan zat müdür Mihran Efendi İspiryan (Kaynak: Nubaryan Kitaplığı koleksiyonu).