Ուրֆա

Ուրֆա քաղաքը եւ իր շրջակայ հայաբնակ գիւղերը Օսմանեան ժամանակաշրջանին։

Յուշամատեանը իր էջերուն մէջ լայն տեղ պիտի տրամադրէ պատմական այս վայրերու հայկական կեանքին, պատմութեան եւ ժառանգութեան։

Յոյսով ենք նաեւ որ աշխարհի տարածքին ապրող ուրֆացի ծագումով անհատներ պիտի նպաստեն մեծապէս հարուստ հայկական ժառանգութիւն մը վերականգնելու մեր թափած ճիգերուն՝ մեզի ուղարկելով Ուրֆայէն հին լուսանկարներու, անտիպ յուշերու, յուշիրերու թուայնացուած տարբերակներ։

Պատրաստութիւն՝ Պետրոս Երեմեանի եւ Զարեհ Որբերեանի։ Աղբիւր՝ Արամ Սահակեան, Դիւցազնական Ուրֆան եւ իր հայորդիները, հրատ. Ուրֆայի Հայրենակցական Միութեան, Պէյրութ, 1955։ Վերաշխատցուած է Յուշամատեանի կողմէ։ Սեղմել յատակագիծին վրայ մեծցուած տարբերակով տեսնելու համար։ Քարտէսին վարը ներկայացուած են իւրաքանչիւր թիւին համապատասխանող վայրին անունը։ Նշենք նաեւ որ այս յատակագիծը պատրաստուած է ամբողջապէս անոր հեղինակներուն յիշողութեան վրայ հիմնուած, այն ժամանակ երբ անոնք աքսորական կեանք մը կ՚ապրէին իրենց հայերնի Ուրֆայէն դուրս։

1) Գարագօյուն (գետ), 2) Պահականոց, 3) Թրքական գերեզմաննոց, 4) Թրքական գերեզմաննոց, 5) Ս. Պետրոս աւերակ եկեղեցի, 6) Պէտիիւզզամանի գերեզման, 7) Թրքական հիւանդանոց, 8) Հալէպի ճամբայ, 9) Տոքթ. Անտրէաս Ֆիշըրի (միսիոնար) տունը, 10) Եաքոպ Քիւնցլէրի (միսիոնար) տունը, 11) Քերզինի ճամբայ, 12) Գերմանական հիւանդանոց, 13) Նետիմ էֆէնտի խան, 14) Գերմանական որբանոց, 15) Զօրանոց, 16) Քարա Քէօփրիւի ճամբայ, 17) Ասորիներու թաղ, 18) Քէօփրիւ մէյտան, 19) Դուրսի քաղաք, 20) Հայոց թաղի կամուրջը եւ ջուրը, 21) 1895-ի ջարդերուն զոհ գացած հայերու գերեզման, 22) Աթ Տէօկէն, 23) Սամոսատի դուռ, 24) Կառավարական շէնք, 25) Բանտ, 26) Թլֆըտուրի ճամբայ, 27) Ճամատենց աւերակները, 28) Պարտագչոնց թաղ, 29) Դրան բաղնիք, 30) Հին զօրանոց, 31) Թրքական թաղամաս, 32) Սու մէյտան մզկիթ, 33) Թոքաթլոնց տուն, 34) Հայոց թաղամասի մուտք, 35) Մուսալի մէյտան, 36) Զօգու մէյտան, 37) Հայոց թաղի ջուրի շտեմարանը, 38) Քիւլողլոնց տուն, 39) Քիւլողլոնց անել, 40) Գէսթըլի (աղբիւր) անել, 41) Թեմըրի թաղ, 42) Դեղարան, 43) Ռաստկելէնենց անել, 44) Պըտիկ (պզտիկ) մէյտան, 45) Չոպանենց տուն, 46) Մուխպիր Դանօ, 47) Մղհեսենց անել, 48) Թլֆտուր բլուր, 49) Պարիսպին աւերակները, 50) Բակ, 51) Ամերիկեան որբանոց, 52) Աղջկանց բարձրագոյն վարժարան, 53) Հայ բողոքականներու եկեղեցի, 54) Տղոց բարձրագոյն վարժարան, 55) Արուշենց տուն, 56) Նըշխին անել, 57) Պալոնց անել, 58) Հէքիմ Գէորգենց անել, 59) Գերմանական գորգի գործարան (մասմանա), 60) Թրքական թաղամաս, 61) Գարա մէյտան, 62) Դեղարան Յովհաննէս հէքիմ, 63) Դեղարան Յ. Սարիկեան, 64) Դեղարան Գ. Թիրեէքեան, 65) Շուկայի ճամբայ-կօշկակարանոց, 66) Ուլու ճամի, 67) Հայ կաթողիկէ եկեղեցի, 68) Շամլոնց անել, 69) Քաղթացոնց անել, 70) Չէնկենց անել, 71) Քէթէնճոնց Թորոսի տուն, 72) Օչօղլու քէօշէ, 73) Ալահայտոյենց անել, 74) Աւերակ մզկիթ, 75) Աթլազենց տուն, 76) Հայոց թաղի մեծ փողոց, 77) Թարխանենց տուն, 78) Պօզ Լոգուշ, 79) Պէտէնին Գուլունճը, 80) Աթ Տէօկէն անել, 81) Լէքլէր - աւերակ տուներ, 82) Ս. Սարգիս վանքին ճամբան, 83) Պարտէզ, 84) Գնաճոնց տուն, 85) Էրկենենց անել, 86) Յակոբ Թաշճեան էֆենտի, 87) Մաղաքօղլոնց տուն, 88) Չալոնց փողոց, 89) Աթթար Գեւոճանենց թաղ, 90) Պուչաքճի մէյտան, 91) Եօթնեղբարենց տուն, 92) Մէրճըմէկենց անել, 93) Պահականոց, 94) Ալանճօնց անել, 95) Պետրոսեան (Նշանենց), 96) Դուռ, 97) Կեաւուր մէյտան, 98) Ս. Մինաս անել, 99) Քօթօթենց անել, 100) Թագաւորենց անել, 101) Փոս բաղնիք, 102) Հերեսէի ճամբայ, 103) Թրքական թաղամաս, 104) Շուկայ եւ խանութներ, 105) Թեքէ, 106) Մզկիթ, 107) Կիւլոնց տուն, 108) Ս. Աստուածածին եկեղեցի, 109) Եկեղեցւոյ բակ, 110) Գորկըկանց անել, 111) 1915-ի հայ զոհերու քարայր, 112) Սաղաթելենց խան, 113) Հնչակեաններու ակումբ, 114) Չըթգլոնց անել, 115) Ակ, 116) Ակին անելը, 117) Չաթալ մէյտան, 118) Քիլճնոնց, 119) Փոխլը զուքաք, 120) Թթենիներ, 121) Բաղնիք, 122) Շուկայի ճամբայ, 123) Մզկիթ Հասան Փատիշահ, 124) Սրճարան, 125) Աբրահամի լճակի ջրանցք, 126) Պարտէզ, 127) Մզկիթ (Էրած/այրած ծառին վայրը), 128) Բերդը եւ սիւները, 129) Այն Զըլխայի լճակ, 130) Պարտէզ, 131) Աբրահամի լճակը, 132) Մզկիթ Խալիլ Ռահման, 133) Վանք, եկեղեցի, զանգակատան աշտարակ, 134) Աբգար թագաւորի լեռներ, 135) Հոր, 136) Էրգըհալճոնց տուն, 137) Դաշտագետիններ եւ այգիներ