Kevork Mantaryan, 1885 Hüseynik doğumludur ve 1915’te öldürülmüştür. (Bossière/Mantaryan arşivi)

Bossière/Mantaryan Arşivi - Nantes, Fransa

Bu arşivin içeriğini oluşturan fotoğraflar ve nesneler, Harput kökenli birkaç aileye aittir. Günümüzde Nantes’da (Fransa), Gerard ve Vera (evlenmeden önceki soyadı Mantaryan) Bossière çiftinin aile arşivinde bulunmaktadırlar. Vera’nın ataları bir taraftan Harput kökenli Süryanilere dayanmaktadır. Harput Süryanileri Ermenice konuşurlardı ve bahsi geçen örnekte de olduğu gibi Ermenilerle karma evlilikler yoluyla güçlü bağlar kurmuşlardı. Mantaryan ailesinin üyeleri günümüzde Fransa ve Birleşik Devletler gibi dünyanın farklı uçlarına yayılmış durumdadırlar.

Üzerinde Ermenice harflerle “Anna” oyulmuş gümüş bir madalyon, muhtemelen ilk sahibi Anna Barsum Malkom’un isminden dolayı. Anna 1837’de Harput’ta doğmuştur. Süryanidir. 19. yüzyılın sonlarında ailesiyle birlikte Birleşik Devletler’e göç etmiştir. Başka bir Süryani’yle (Aharon Arsan) evli olan kızı Nazlı Harput’ta kalmıştır. Bu madalyonun da annesinden bir hatıra olarak Nazlı’nın yanında kaldığı düşünülmektedir. Madalyon daha sonra Nazlı’nın kızı Maritsa’ya geçer; günümüzde ise Maritsa’nın torunu Vera Bossière’in (evlenmeden önceki soyadı Mantaryan) yanında, Nantes’ta bulunmaktadır.

Harput, Malke’nin ailesi. Fotoğraftaki şahıslardan sadece ikisinin kimliği bilinmektedir. İlki, oturanlardan, sağ baştaki genç, 1915 Soykırımı’nın ilk kurbanlarından olacak Malke’dir. Resim henüz bekâr olduğu dönemden, ileride Maritsa Malkom ile evlenecektir. Ayakta, sağ baştaki genç kız ise Eliz (Malke’nin kız kardeşi, Harput’ta doğmuş ve 1950’li yıllarda İstanbul’da ölmüştür). Malke’nin solunda oturan çift, büyük olasılık anne ve babasıdır.

Hüseynik (Harput). Mantaryan ailesi, 1912 civarı. Oturanlar, soldan sağa: Hovagim (1870-1915), Hovagim’in oğlu (adı bilinmiyor, 1915’te öldürülür); Garabed Mantaryan (d. 1840), Hovagim ve Kevork’un babası ve Kevork (1885-1915). Ön sıradaki çocuklar, soldan sağa: Maryam (d. 1911, Hüseynik) ile Kevork ve Hayganuş’un oğlu Garbis/Garabed (d. 1910, Hüseynik). Ayaktakiler, soldan sağa: [kimliği bilinmiyor], Hovagim’in karısı (adı bilinmiyor), [kimliği bilinmiyor], [kimliği bilinmiyor], [kimliği bilinmiyor], Hayganuş Mantaryan (evlenmeden önceki soyadı Boyacıyan, d. 1890 civarı, Hüseynik).

Garbis/Garabed, bu aileden hayatta kalanlardan biridir. Daha sonra Fransa’ya ulaşmayı başarır; burada Maritsa Malke’nin (evlenmeden önceki soyadı Arslan) kızı Janet ile evlenir. Fotoğraf, Garbis ve Janet’in kızları Vera Bossière’in (evlenmeden önceki soyadı Mantaryan) aile arşivindedir.

1) Soldan sağa: Aharon Arslan (Harput’ta doğmuş ve ölmüştür), ortada kızı Maritsa (d. 1893 Harput veya İstanbul – ö. 1962 İstanbul), sağdaki şahsın kim olduğu bilinmiyor. Maritsa’nın kıyafetinin üzerine Ermenice “M” ve “D” harfleri işlenmiş.

2) Arslan ailesi, soldan: Nazlı Arslan (evlenmeden önceki soyadı Barsum, d. 1863 Harput – ö. 1952 veya 1955 Harput), Nazlı’nın yanındaki kocası Aharon Arslan, Aharon’un kucağındaki Naum (d. 1896 İstanbul – ö. 1955 Harput), küçük kız ise Maritsa (1893-1962).

1) Maritsa Malkom’a ait kuş biçimli saç tokası.

2) Anna Malkom (1837-1937), Harput’ta, Süryani bir ailede doğmuştur. 19. yüzyılın sonlarında ailesiyle birlikte Birleşik Devletler’e göç eder. O sırada Harputlu bir Süryani ile evli (Aharon Arslan) olan kızı Nazlı, Harput’ta yaşamayı sürdürür. Anna, 100 yaşında Fresno’da vefat eder.

Maritsa (evlenmeden önceki soyadı Arslan) ve Malke Malkom. Her ikisi de Harput’ta yaşamakta olan Süryanilerdendi. Ailece Yukarı Mezire’de yaşamaktaydılar. 1915’te, Malke Malkom tehcir edilir ve öldürülür.

Metal saç tokası veya tacı ve orijinal kutusu, Harput. Maritsa Arslan’a (evlenmeden önceki soyadı Malkom, d. 1893 Harput) ait. Maritsa daha sonra bu tokayı yanında İstanbul’a götürmüştür. Oradan da bu toka/taç, bir aile yadigârı olarak Fransa’ya varmıştır.