Muhtelif - Kıbrıs

Armig Nacaryan Livie Arşivi – Lefkoşa, Kıbrıs

Bu arşiv, Huşamadyan olarak Mayıs 2016 tarihinde Kıbrıs’ta düzenlediğimiz bir etkinlik sırasında Armig Nacaryan Livie tarafından elimize ulaştırıldı. Armig’in anne tarafı da baba tarafı da Adana kökenli. Bu arşivdeki materyallerin bir kısmı Adana’ya ait ve günümüzde Lefkoşa, Kıbrıs’ta yaşayan Armig Nacaryan Livie’nin yanında bulunuyorlar. Armig Nacaryan Livie’nin annesi Nuritsa Nacaryan (evlenmeden önceki soyadı Şahabyan) 1928’de Lefkoşa’da doğmuş. Babası, Vahakn Nacaryan da 1925 Lefkoşa doğumlu. Armig Nacaryan Livie’nin her iki büyükanne ve büyükbabası da Adana doğumlu. Armig’in büyükbabası Levon Nacaryan 1884’te Adana’da doğmuş ve babaannesi Zaruhi Nacaryan da yine Adana doğumlu. Armig Nacaryan Livie’nin annesinin ebeveynleri de yine Adana doğumlular; isimleri Armenak Şahabyan ve Lusya Şahabyan’dır.

Adana’dan, elişi nakışlı yastık kılıfı.

Aile arşivinden bir kemer tokası.

Nacaryan Livie arşivinin bir kısmını oluşturan bu fotoğraflardaki şahısların kimlikleri bilinmemektedir.

1. Armig Nacaryan Livie’nin babası Vahakn Nacaryan’ın Kıbrıs’ta düzenlenmiş doğum belgesi. Vahakn Nacaryan, ebeveynleri Adana’dan göç ettikten sonra 1925 yılında Kıbrıs’ta dünyaya gelmiştir.

2. Armig’in anne tarafından bir akrabası olan Artin Şahabyan’ın Kıbrıs kimliği. Kimlik kartında Artin Şahabyan’ın 1891 yılında Urfa’da dünyaya geldiği belirtilmiş.

3. Bu fotoğraftaki kişilerin kimlikleri bilinmiyor.

Muhtemelen bir yastık kılıfına ait olan bir kumaş parçası. İşlemeler elişi.

Adana’dan gelmiş ilginç bir obje olan bu kutu Hıristiyanlığa ait dini bir amaçla aile toplantılarında kullanılıyormuş. İçinde, her biri Kutsal Kitap’tan alıntılar içeren yuvarlanmış kartlar var. Kutunun kullanma talimatları sağ taraftan okunabilir:

Bu kutudaki dini kartlar ne işe yarar?

Bu, Paskalya, Noel veya diğer günlerde bizi ziyarete gelenlere sunulabilecek en güzel şeydir. Dünyevi insanlar sigara ve başka şeyler ikram ederken, imanlılar ellerindekini ikram ederler.

Bu sayede, misafirinizle, manasız şeylerden bahsedeceğinize, Tanrı’nın Kelamı’nı kullanarak ruhani bir muhabbet kurabilirsiniz.

Kartları Okuyanlara:

  1. 1- Her kart, okunduktan sonra kutuya geri konmalıdır.
  2. 2- Kartlar, bahtınızı veya kaderinizi okumak için değildir.
  3. 3- Kartlardaki alıntıları okuduktan sonra hayra yormayı deneyiniz.
  1. Şayet hayatında gerçekleşmiş bir şeyse, şükret.
  2. Şayet mevcut durumuna uyuyorsa, kabullen.
  3. Şayet geleceğine dair bir şeyse, bunu unutma.

Kutsal Kitap’tan çoğu zaman bir bölüm veya kesit okuruz oysa bazen bir parça okumak ve ona odaklanmak daha hayırlı olabilir; bu kartları bunu aklınızda bulundurarak kullanmayı deneyiniz.

“Bugün size verdiğim bu buyrukları aklınızda tutun. Onları çocuklarınıza benimsetin. Evinizde otururken, yolda yürürken, yatarken, kalkarken onlardan söz edin.” Yasa’nın Tekrarı, 6:6-7

Her birinde Kutsal Kitap’tan bir alıntı bulunan, kutudaki kartlardan bir örnek. Buradaki alıntı Yuhanna 4:13:

“Bu sudan her içen yine susayacak. Oysa benim vereceğim sudan içen sonsuza dek susamaz.”

Kutsal Kitap’tan alıntılar içeren kartlarla dolu dua kutusu.

Nakışlı yastık kılıfı. Soldaki imzada, daha önceki yastık kılıfında da görüldüğü gibi Roza Ibrıkçıyan yazıyor. Tarih 1915. Nakışların 1915’te Roza Ibrıkçıyan tarafından işlenmiş olması muhtemel ancak mürekkepli imzanın sonradan eklendiği aşikâr.

Ani Sarkisyan Demirciyan Arşivi - Lefkoşa, Kıbrıs

Bu fotoğraf ve hurç, ailesi aslen Kayserili olan Ani Sarkisyan-Demirciyan’a ait ve günümüzde Lefkoşa, Kıbrıs’ta yaşayan Ani’nin yanında bulunmaktadır. Bu yadigârlar, Huşamadyan olarak Mayıs 2016 tarihinde Kıbrıs’ta düzenlediğimiz bir etkinlik sırasında Ani Sarkisyan-Demirciyan tarafından elimize ulaştırıldı.

Kuyumcuyan ailesi üyeleri, Kayseri. Ayaktakiler, soldan sağa: Karnig Kuyumcuyan ve Onnig Kuyumcuyan. Oturanlar, soldan sağa: Hacıgül Kuyumcuyan (evlenmeden önceki soyadı Kasarcıyan) ve Sultan Sarkisyan (evlenmeden önceki soyadı Kasarcıyan/Ani’nin babaannesi).

Hacıgül Kasarcıyan-Kuyumcuyan, Ani Sarkisyan-Demirciyan’ın büyükannesinin (Sultan Kasarcıyan-Sarkisyan, 1898 Kayseri doğumlu) ablası, Karnig Kuyumcuyan ve Onnig Kuyumcuyan da onun oğulları.

Hurç, halı ve deri dokuma, Kayseri.

Türkçe heybe de denen bu hurç Ani Sarkisyan-Demirciyan’ın büyükanne ve büyükbabası olan Sultan ve Krikor Sarkisyan tarafından yapılmış. 1932 yılında Kayseri’den Kıbrıs’a taşınırken yanlarında getirmişler.

Hurçtan, dikiş, dokuma ve kilit detayları.

Talar Kuyumcuyan ve Georges Torosyan Arşivi - Lefkoşa, Kıbrıs

Bu arşivi, Huşamadyan’la, günümüzde Lefkoşa, Kıbrıs’ta yaşamakta olan Talar Kuyumcuyan paylaştı. Arşivin bir kısmı Talar Kuyumcuyan’ın anne tarafına ve bir kısmı da kocasının ailesine ait aile yadigârlarından oluşuyor. Kuyumcuyanlar (Talar’ın baba tarafı) da Adanalı, Palu’dan Kilikya’ya ulaşmışlar. Talar’ın anne tarafı Ayneciyanlar da yine Adanalı ve Adana’nın güneyinde bulunan Abdoğlu’nda bir pamuk çiftlikleri bulunuyormuş.

Viktorya Ayneciyan Manukyan, Talar Kuyumcuyan’ın anne tarafından büyük büyükannesi 1904’ta Adana’da doğmuş ve 1986’da Lefkoşa, Kıbrıs’ta vefat etmiş. Nazar Manukyan (aslen Ayneciyan), Talar Kuyumcuyan’ın anne tarafından büyük büyükbabası da Adana doğumlu ve 1958’de Kıbrıs’ta ölmüş.

Talar Kuyumcuyan’ın anneannesi Ardemis Manukyan (ileride Libaridyan) 1927 İskenderun doğumlu ve 2015’te Lefkoşa, Kıbrıs’ta vefat etmiş.

Her iki tarafında da dini tasvirler olan altın süs eşyası.

Bu süs eşyası, Viktorya Manukyan (evlenmeden önceki soyadı Ayneciyan) tarafından torunun torunu Talar Kuyumcuyan’a vaftiz hediyesi olarak verilmiş.

1. Oturanlar, soldan sağa: Viktorya Manukyan (evlenmeden önceki soyadı Ayneciyan) ve Nazar Manukyan. Kızları Ardemis, Talar Kuyumcuyan’ın anneannesi, neredeyse bir yaşındayken Viktorya ve Nazar’ın arasındaki bir yükseltinin üzerinde duruyor. Sağda ayakta duran küçük çocuk Ardemis’in ağabeyi Giragos. Solda ayakta duran genç kız ise Ermenice abla demek olan “kuyrik" diye seslendikleri Mari, Viktorya ve Nazar tarafından evlat edinilmiş bir yetim. Nazar idam cezasına çarptırılır (tarihi bilinmiyor) ve darağacına çıkarılacaktır ancak şans eseri hayatta kalınca evlatlık almaya ve bir yetimi kurtarmaya yemin eder.

Viktorya Manukyan’ın (evlenmeden önceki soyadı Ayneciyan) boynun altın bir haç asılı. Arşivde bu kolye de mevcut.

2. Bu fotoğraf Takuhi Kuyumcuyan’a gönderilmiş ve arkasında şöyle yazmakta:

  1. Seygili Bayan Takuhi Kuyumcuyan,
  2. Sevgili kız kardeşim
  3. Lütfen bu aile fotoğrafını bir hatıra olarak kabul et.
  4. İçten sevgilerle,
  5. Kız kardeşin seni çok özlüyor,
  6. Viktorya Manukyan
  7. 28 Şubat 1928

Metal bir topacın Ermenice talimatlı farklı yüzleri.

Her oyuncunun kendi topacı olurdu. Sırası gelen, topacı çevirir ve topacın üstte kalan yüzündeki talimata uyulması gerekirdi. Bu topaçların yanı sıra yere veya bir kumaş üzerine çizilmiş masa oyununda kullanılan küçük taşlar da olmalı diye düşünüyoruz…

Topaç farklı yüzlerinde şu talimatlar bulunmakta: 1 koy, 1 al, 2 koy, 2 al, hepsini al, birer koyun.

Topacın yüksekliği yaklaşık 3 cm.

Torosyanlar (Talar Kuyumcuyan’ın kocasının ailesi) aslen baba tarafından Birecik ve anne tarafından Tarsusluydular.

Bu gümüş işlemeli şal veya masa örtüsü Şake Torosyan’ın (Georges Torosyan’ın büyükannesi) Tarsuslu büyükannesine (Georges Torosyan’ın büyük büyükannesi) ait. Büyükannesi bunu Şake’ye bir hediye olarak vermiş. Şal, Tarsus’tan ve günümüzde Kıbrıs’taki Kuyumcuyan-Torosyan ailesinin arşivinde bulunuyor.

Aile arşivinden altın bileklik. Üzerinde geyik ve başka hayvan oymaları var. Georges Torosyan’ın her iki ebeveyni de Torosyan.

Georges Torosyan’ın annesi Azniv Torosyan ve onun annesi ise Şake Torosyan. Şake’nin babası Samuel Torosyan ve karısı Bahar Torosyan. Bu bileklik Bahar’ın büyükannesine ait.

Şake Torosyan 1918’de Tarsus’ta doğmuş ve 2003’te Beyrut’ta vefat etmiş; babası Samuel Torosyan da yine Tarsuslu.

1. 8 Kasım 1921 tarihli bu belge, Adana’da bulunun İspanyol viskonsülü tarafından Nazar Manukyan’a (Talar Kuyumcuyan’ın Adana doğumlu anne tarafından büyük babası) ve karısına verilmiş. Nazar Manukyan, Kilikya’da bulunan Fransız ordusu bünyesindeki Ermeni birliğine katılmak için Boston’dan geri dönmüştür. Bu belge, Nazar ve karısına ücretsiz erişim imkânının yanı sıra yolculukları boyunca yardım da sunuyor.

2. Bu fotoğraf 1920’lerin sonlarında çekilmiş, Ardemis Manukyan, iki yaşlarında, sağda ayakta duruyor, solda ise ağabeyi Giragos Manukyan oturmakta.

Altın haç.

Bu altın haç, Nazar Manukyan’la evlenen Viktorya Ayneciyan’a düğün hediyesiydi. Nazar, aslen Adanalıydı ve ailesi daha sonra İskenderun’a taşınmıştı. Nazar ve Viktorya’nın kızları Ardemis Libaridyan (evlenmeden önceki soyadı Manukyan) 1927 İskenderun doğumlu. Viktorya, bu altın haçı kızı Ardemis Libaridyan’a, daha sonra o da torunu Talar Kuyumcuyan’a vermiş.