Bedros Sahag Peltekyan Arşivi - Beyrut, Lübnan
Bu arşivdeki fotoğrafları Lübnan’dan Şoğik Peltekyan bize gönderdi. Bu fotoğraflar onun baba tarafına ait ve Dörtyol bölgesi, Özerli köyünü yansıtmaktadır. 1922 yılında Fransız ordusu şehirden çekilip bölgeyi Türk güçlerine bırakınca bölgedeki Ermeniler de buradan uzaklaşır ve birçoğu o dönemde Suriye sınırlarına dahil olan Antakya’ya yerleşir. Şoğik’in babasının ebeveynleri de bu yolu takip ederek 1939 tarihine kadar Suriye’ye bağlı olan İskenderun şehrine yerleşirler. 1939’da Türkiye ve Fransa arasında varılan anlaşma gereği İskenderun Sancağının tamamı Türkiye’ye iade edilir. Şoğik’in baba tarafı zaten 1938’de bu yöreden ayrılarak Lübnan’a yerleşmiştir.
Peltekyan ailesi, Özerli. Oturanlar, soldan sağa: Markarid Peltekyan, Bedros Peltekyan, Bedros Peltekyan (Markarid’in kocası). Ayaktakiler, soldan sağa: Panos, Siranuş, Areknaz, Khaçik, Sahag (Şoğik Peltekyan’ın büyükbabası).
Salt (günümüzde Ürdün, başkent Amman’ın kuzeydoğu girişi), 1918. Soykırım dönemine denk gelmektedir. Peltekyan ailesi de Dörtyol bölgesinde birçok Ermeni gibi tehcire uğramış ve bu taraflara çekilmişti. Ailenin en büyük üyesi Bedros Peltekyan da burada vefat etmiştir. Fotoğrafta Bedros’un tabutu etrafında toplanmış aile üyeleri görülmektedir. Rahmetlinin sağında oturan, başı bağlı kadın markarid Peltekyan. Markarid’in tam arkasında, ayakta, iki eli rahmetli babasının üzerinde olan Sahag. Markarid’in sağında, ayaktaki Noyemi (Sahag’ın karısı). Noyemi’nin ayaklarına sarılmış olan çocuk Asadur (Noyemi ile Bedros’un büyük oğlu).
Peltekyan ailesi. Fotoğraf: Khaçeryan Biraderler, Antakya.
Ayaktakiler, soldan sağa: Yervant, Khaçik, Alis, Siranuş, Sahag, Asadur. Oturanlar, soldan sağa: Pier, Zaruhi, Markarid, Noyemzar, Istepan. En ön sırada oturan çocuk Şake.
Pier, Alis ve Khaçik, Sahag Peltekyan’ın en büyük ağabeyi Panos ile karısı Zaruhi’nin çocukları. Khaçik Sahag’ın diğer erkek kardeşi, Siranuş ise kız kardeşleri. Şake ve Asadur da Sahag ile Noyemzar’ın evlatları.
Sahag Peltekyan at üstünde. Sahag 1934 yılında Musa Dağı’nda vefat eder. Şoğik Peltekyan’ın bize aktardığına göre büyükbabası memleketi Dörtyol’da defnedilmiştir ki bu da o dönemde bu bölgenin tamamının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde olduğu düşünüldüğünde oldukça alışılmadık bir durumdur.
1) Soldan sağa: Sahag Peltekyan, Bedros Peltekyan (babası Sahag’ın atı üstündeki küçük çocuk), Noyemzar (Sahag’ın karısı, Bedros’un annesi).
2) Sagah ile Noyemzar’ın oğlu Bedros Peltekyan. Bedros, bu fotoğrafları bize gönderen Şoğik Peltekyan’ın babası.
1920, Dörtyol. 1919’dan 1922’in başlarına kadar Kilikya bölgesi Fransız ordusunun kontrolündeydi ve Fransız idaresi altındaydı. Bu fotoğrafta Fransız ordusunun temsilcileriyle birlikte Ermeni ileri gelenleri görülmekte. Şahısların kimlikleri bilinmiyor.
Siranuş Sarkisyan (bekârlık soyadı Peltekyan) kocası Dikran Sarkisyan’ın (1890-1933) mezarının yanında. Siranuş, Özerli doğumlu, Bedros ile Markarid Peltekyan’ın kızı ve Sahag Peltekyan’ın kız kardeşi.
Suriye’de Fransız idaresi, manda dönemi askerlerinden bir grup. Ayakta, soldan üçüncü Sahag Peltekyan.
Antakya bölgesinde bir eğlence sofrası. Sağdan ikinci kişi (kanun çalanın yanında, elinde rakı bardağı olan, kravatlı) Khaçik Peltekyan, avukattı ve Suriye’de Fransız idaresinde çalışıyordu. Khaçik, Sahag ile Markarid Peltekyan’ın oğludur. Fotoğraf muhtemelen İskenderi’ye civarında çekilmiş, orijinal fotoğrafta Dörtyol diye belirtilmiş. Bu şehrin Ermenilerinin 1922 yılında buradan uzaklaştığı bilinmektedir.