Getronagan Lisesi - İstanbul, Türkiye

Serda Birgül: tabak, fes ve buhurdan, Erzincan

Bu materyaller, Huşamadyan’ın Kasım 2015’te gerçekleştirdiği çalıştaya katılan Getronagan Lisesi öğrencilerinden Serda Birgül tarafından elimize ulaştırıldı. Büyükannesi Nıvart Birgül’ün (evlenmeden önceki soyadı Boztaş) Erzurumlu olan ailesine aitler. Bu aile yadigârları günümüzde İstanbul’da, Birgül ailesinin yanında muhafaza edilmektedir.

Dikris, Daron ve Minas Koyuncu: hamam takımı, ateş ütüsü, Diyarbakır

Bu materyaller Dikris, Daron ve Minas Koyuncu tarafından elimize ulaştırıldı. Üçü de Getronagan öğrencisi ve birbirleriyle kuzenler. Ataları Diyarbakırlı. Örtü, peştamal, hamam tası, bakır taslar, takunyalar gibi zamanında Diyarbakır’da halk hamamlarında kullanılan çeşitli eşyaları kendi evlerinde muhafaza etmekteler. Bu eşyalar Dikris, Minas ve Daron’un büyükanneleri Janet Koyuncu’nun büyükannesi Nıvart Zor’a aitler. Hepsi de zamanında aile tarafından kullanılmış eşyalar.

Daron, Dikris ve Minas Koyuncu aynı zamanda kısa bir yazı da kaleme aldılar ve Diyarbakır’da eski ananelerden gelin hamamının nasıl yapıldığını açıkladılar. Buna göre, geline kendi akrabası birkaç aileyle birlikte damadın ailesi de katılırdı. Gelini leğenin yanına getirir ve orada yıkarlardı. Ardından gelini peştamala sarıp hamamın avlusuna çıkarırlar ve gelin de tek tek büyüklerin elini öperdi. Gelinin babası avluda mangal yakıp herkes için et pişirirdi. Sonra kahve içip yanlarında getirdikleri tatlılardan yerlerdi.

Kildan, hamam takımından bir parça.

Hamam örtüsü, hamam takımından bir parça. Bu beyaz hamam örtüsünü yıkandıktan sonra kullanır, bunu avluya serip kuruyemiş ve meyve yerken üzerine otururlardı.

Hamam kovası, hamam takımından bir parça.

Bu taş oyması, zamanında, uzun yıllar harabe halinde kalan Diyarbakır Surp Giragos Kilisesi’ne ait. Dikris’in babası bu parçayı kilisenin harabeleri arasında bulmuş ve hatıra olarak yıllardır yaşamakta olduğu İstanbul’a yanında getirmiş. Dikris’in babası ileride Surp Giragos Kilisesi’nin yeniden inşa çalışmalarında aktif rol oynar. Kilise 2011 yılında yeniden açılır.

Bu ateş ütüsü Dikris Koyuncu’nun büyük büyük büyükannesi Nıvart Zor’a ait. Bugün, Dikris’in yanında İstanbul’da bulunuyor.

Arsen Özkalay: Teneke Makasları

Bu makaslar teneke/bakır kesmek için kullanılırdı. Arsen Özkalay’ın, Amasya'nın Gümüşhacıköy köyünden olan büyük büyükbabası Krikor Özkalay’a aitler. Günümüzde, İstanbul’da, Arsen’in ailesinin yanında bulunuyorlar.

Karla Tüzütürk: Osmanlı kaşık seti ve maşa

Bu kaşıkları bize ulaştıran Karla Tüzüktürk. Anne tarafından büyükannesinin büyükannesi Heğanuş Garabedyan’a aitler. Heğanuş, Sivas’ta doğmuş ve yaşamış. Karla’nın büyük büyükannesinin adı Nıvart Karatekeyan (Sivas, 1923 doğumlu). Yani bu set ona annesinden kalmış. Karla’nın büyükannesi Heğanuş Terziyan da 1947 Sivas doğumlu. Kendisi 1956’da ailesiyle İstanbul’a göçmüş ve hâlâ burada yaşamakta. Nesilden nesle geçmiş bu yadigârlar şimdi Heğanuş Terziyan’ın yanında, İstanbul’dalar.

Dayk Ares Misisoğlu, bardaklar, çatal-bıçak vb. - Maraş

Bu materyallerin tamamı, Dayk Ares’in baba tarafına, Maraşlı Misisoğlu ailesine aittir. Dayk’ın babası Khaçik Misisoğlu  1963 İstanbul doğumlu, büyükbabası Berç Misisoğlu ise 1932 yine İstanbul doğumlu. Kökenleri Maraş’a dayanmaktadır.

Bardakların ve kapların bir çeyize ait oldukları düşünülmektedir. Bardaklardan ikisi mendil bardağıdır. Üzerlerinde Ermenice “A. M.” ve “O. M.” yazdığı görülmektedir ve muhtemelen bunlar damat ile gelinin isimlerinin baş harfleridir. Diğer iki bardak üzerinde de Ermenice “A.” harfi bulunmaktadır. Ay üzerlerinde 27 Ağustos 1901 tarihi bulunmaktadır ki bu tarih aile üyelerinden birinin düğün tarihi olabilir.

Bu çeyizin, Dayk Ares Misisoğlu’nun büyük büyük büyükbabası ve karısına (isimleri bilinmiyor) ait olduğu sanılmaktadır. Dayk Ares’in büyükannesi Hermine Misisoğlu, 1931’de Samsun’da doğmuş ve 1991’de İstanbul’da vefat etmiş.

Üzerlerinde Ermenice “A. M.” ve “O. M.” baş harfleri bulunan mendil bardakları. Büyük olasılıkla Maraşlı Misisoğlu ailesinin bir üyesinin çeyizine aittiler.

Kaşık, çatal ve bıçak, büyük olasılıkla Maraş’tan.

Gümüş bardak (iki adet), ikisinin de üzerinde Ermenice “A.” harfi ve 27 Ağustos 1901 tarihi okunmaktadır. Bu tarih muhtemelen Misisoğlu ailesinin üyelerinden birinin evlilik tarihidir.