Konsept ve montaj Silvina Der Meguerditchian’a ait.
Yaklaşık 11 dakikalık bu film Hacın diyalekti ve Hacınlıların farklı geleneklerine üzerine. Bir çok farklı araştırmanın ve dünya çapına yayılmış bir çok malzemenin bir araya getirilmesinin bir sonucu olan bu filmde Lübnan veya Arjantin’de yaşayan insanlar göreceğiz. Lübnan, ABD, Arjantin ve Fransa’dan bize gönderilmiş fotoğraflara bakıp, New Jersey, Buenos Aires ve Berlin’den gelen müziklere kulak vereceğiz.
Tüm bunların ortak noktası ise Hacın, Hacın diyalekti veya Hacı’nın gelenek ve görenekleri, yerel kültürü.
Son derece özel bir film. Buenos Aires’te bulunan “Haçin Evi” çevresinde toplaşan Haçinli hemşeriler konuşma dilinin Haçin diyalekti oldan bir film hazırlama girişiminde bulunur. Film 2005’te hazırlanır ve “Haçin Eviénin kuruluşunun 50. Yılına ithaf edilir.
Filmin yapımcıları ve oyuncuları profesyonel değil. Bu durum, Arjantin’de doğmuş ikinci nesil Haçinliler tarafından kendi diyalektlerini muhafaza etmek amacıyla hazırlanan filmin önemi göz önüne alındığında, pek de önemli değil aslında.
Filmde rol alan oyuncuların dile olan hakümiyetleri göz önüne alındığında, bu filmin aynı zamanda Haçin diyalektinin Buenos Aires’teki Haçinliler arasında ikinci bir hayat yaşadığının bir isbatı olarak da görünebilir.
Film İngilizce ve İspanyolca altyazıya sahip.
Konusu; Haçinli bir çift evladlarını evlendirmek ister. Anne ve baba uygun bir aday arar ve bu vesile ile Haçin’e has geleneksel kız isteme ritüellerini uygular.
Filmin yönetmeni Jorge Balassanian, oyuncular ise Juan Carlos Balassanian, Aracy Tchokaklian (Janikian), Siruhi Piranian (Belorian), Vartivar Tursarkisian, Silvia Apochian (Oroudjian).
Haçinlilerle Söyleşiler - Lübnan
Bu söyleşi dizisi Huşamadyan’ın girişimi ile Ocak 2020’de, Lübnan’da yapıldı. Sohbet ettiğimiz kişilerin ebeveynleri Haçin’ten, kendileri ise Lübnan’da doğan ikinci nesil Haçinliler. Ailelerinin aktardığı ve Haçin’te geçen hikayeler, gelenek ve görenekler bu neslin hafızasında hala canlı.
Sohbet ettiğimiz kişiler de ebeveynleri dışında, tümünün Haçinli olduğu akrabaların, komşuların, ahbapların yaşadığı bir Haçin ortamda yaşamış ve büyümüşler. Bu şartlar altında bazı gelenekler Lübnan’da da muhafaza edilebilmiş. Diyalekt, muhafaza edilen bu mirasın bir parçası; ikinci nesil Haçinliler de bu dili öğrenmiş, ebeveynleri ve ataları kadar konuşamasalar da, bu mirası yaşatmaya devam ediyorlar.
Söyleşileri Huşamadyan adına Nora Sarafyan-Taşçıyan, çekimleri ise Etyen Sökünyan gerçekleştirdi.
Video 2017’te Buenos Aires’teki Haçin Evi’nde, Huşamadyan tarafından tertiplenen atölye çalışması sırasında kaydedildi. Haçinlilerin yeni nesil temsilcileri çalışma arkadaşımız Silvina Der Meguerditchian’a ebeveynlerinden veya büyük baba ve büyük annelerinden anılar, fıkralar, gelenekler, alışkanlıklar anlattılar. Bu anlatıların bazıları Haçin’de, bazılarıysa Haçinlilerin yerleştikleri ve geleneklerini devam ettirdikleri Buenos-Aires’te geçiyor. Silvina ile sohbet eden kişiler dünya üzerinden belki de en iyi Buenos Aires’te muhafaza edilen Haçin diyalekti ile konuşuyor. Atölye dilinin İspanyolca olduğunu hatırlatmak isteriz.