Diyarbakır/Dikranagerd - Şuşan ve Halay (danslar)
Çeviren: Arlet İncidüzen, 09/05/23 (Güncelleme 09/05/23)
Bu bölümde ABD’deki Ermeni toplulukları tarafından yaşatılmış çeşitli geleneksel Ermeni danslarının kayıt altına alınması ve sergilenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla Huşamadyan bu Ermeni danslarının notasyonlarını çıkarmak üzere çalışan bir grup uzmanla işbirliği yapmaktadır. Bu uzmanlar: Carolyn Rapkievian (Bar Harbor, Maine), Susan ve Gary Lind-Sinanian (Watertown, Massachusetts), Tom Bozigian (Los Angeles, California), Robert Haroutunian (Sunyside, NY).
Şuşan
Birleşik Devletler’e Diyarbakır’dan gelmiş olan Ermeni göçmenler bu şarkıyı, kendine has dansıyla birlikte söylerlerdi. “Şuşan” Ermenice “zambak” manasına gelen ve kadın ismi olarak kullanılan bir kelimedir.
Diziliş ve müzik: Dansçılar, halay başı sağda olacak şekilde serçe parmaklarıyla açık bir daire şeklinde birbirine kenetlenirler. İleri ve geri hareket ederler ancak grup sola veya sağa doğru ilerlemez. Müzik 4/4 ritimdedir. Dansın uzunluğu üç ölçü, müzik parçası ise dört ölçüdür.
“Şuşaneh”, günümüz Diyarbakır'ında oynanan, altı ölçülü benzer bir danstır.
Diyabakır’da “Şuşan”dan sonra genellikle Halay gelir.
Kaynak: New York Ermeni Halk Dansları Derneği.
Lice Halayı, Diyarbakır
Halay (bazı bölgelerde geçtiği şekliyle “Haleh”) dansı, Ermeni Yaylaları’nda ve Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermenilerin yaşadığı diğer bölgelerde oynanırdı. Bugün diaspora topluluklarında popülerliğini korumaktadır. Halayın farklı bölgelerden birçok farklı versiyonu bulunur. Halay/Haleh, Kafkasya’daki Ermeniler arasında sıklıkla görülen Koçari dansıyla benzerdir. Halay, eski tarihlerde genellikle bir erkek dansıydı, güçlü, ağır hareketler içeriyordu ancak günümüzde karışık figürlerle oynanmaktadır. Müzikler 4/4 ritimdedir.
Lice Halayı, Diyarbakır şehrinin kuzeydoğusundaki Lice kasabasında oynanırdı. Bu özel halayda dansçılar kollarını partnerlerinin arkasında belde açık bir daire veya çizgi şeklinde tutar.
Kaynak: New York Ermeni Halk Dansları Derneği.
