(Kaynak: Keğuni, No. 1-10, 1903, 2. yıl, Venedik, San Lazzaro)

Erzincan - Huşig Muşig

Çeviren: Arlet İncidüzen, 11/03/22 (Güncelleme 11/03/22)

Bu bölümde ABD’deki Ermeni toplulukları tarafından yaşatılmış çeşitli geleneksel Ermeni danslarının kayıt altına alınması ve sergilenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla Huşamadyan bu Ermeni danslarının notasyonlarını çıkarmak üzere çalışan bir grup uzmanla işbirliği yapmaktadır. Bu uzmanlar: Carolyn Rapkievian (Bar Harbor, Maine), Susan ve Gary Lind-Sinanian (Watertown, Massachusetts), Tom Bozigian (Los Angeles, California), Robert Haroutunian (Sunyside, NY).

**********************

“Huşig Muşig” Erzincan yöresinden geleneksel bir şarkı-dansdır. Batı Ermenistan’ın büyük bölümünde ve Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermenilerin yaşadığı diğer bölgelerde yaygın olan, eğlenceli sözleriyle popüler bir şarkıdır. Birçok farklı bölgeye göre hem sözlerde hem de melodide değişik varyasyonlar görülmektedir. Çoğu versiyon “Usdi Gukas?”, “Uska Gukas?”, “Ore Gu Gukas?” ya da “Nereden geliyorsun?” anlamına gelen bu ifadenin başka bir varyasyonuna rastlamak mümkündür. Temel adım, basit bir şarkı dansı olarak herhangi bir süsleme olmadan oynanabilir. “Huşig Muşig”in döner versiyonu popülerdir. Mendil yere değince çömelme ve ardından vücudun tekrar dik konuma gelmesi Erzincan havasıdır.

Notlar: Erzurum’dan bir dans olan Şavalee’yle bazı benzerlikleri vardır. “Huşig Muşig” adlı şarkının sözlerinde Van’dan bahsediliyor, bu nedenle dans bazen yanlışlıkla Van'a atfediliyor. Uluslararası halk dansçıları tarafından icra edilen ve ilgili melodi ve sözlerin kullanıldığı “Uska Gukas” adında farklı bir daha dans vardır; kökeni belirsizdir.

1934. Erzincanlı Ermeniler ABD, Detroit'te piknik yaparken (Kaynak: Karnig Isdepanyan, Yerzınga, Hınakuyn Tarerits Minçev Mer Orerı, Erivan Üniversitesi yayını, Erivan, 2005).

  • Kaynaklar: Arsen Anuşyan, Hurig Sahagyan, Margaret Kyrkostas, Hasmig Aroyan
  • Formasyon: “Ermeni tutuşunda” açık daire (serçe parmaklar omuz yüksekliğinde tutulan ellerle kenetlenir.)
  • Tarz:   Dik ve rahat, adımlar hafif. Adımlar atılırken hafif bir “sıçrama” olur. Adımlar küçüktür ama herhangi bir mesafe kat etmeye çalışmaktan ziyade stil sahibidir.

Huşig Muşig Gösterimi ve Eğitimi

Temel Sıra

ÖlçülerSayıHareket

1-3

1-6

Sola hareket edin, kollar sola doğru sallanırken ve kafalar sola çapraz olarak dönerken soldan sola adım atın (sayı 1). Adım/kapatma: Kollar sağa doğru sallanırken ve baş sağa dönerken solun yanına sağı basın (Sayı 2). İki kez daha tekrarlayın (sayı 3-6). 

4

7-8

Kollar sola sallanırken ve baş sola dönerken soldan sola adım atın (sayı 7). Sağ adım/kapatma solun yanında, ağırlık yok, kollar hafif 'bob' ile sola duraklarken ve kafa sola bakarken (Sayı 2).

5

9-10

Kollar sağa doğru sallanırken sağa adım (sayı 9), Kapatma/Sağ yanındaki Sola dokunun, ağırlık yok, kollar “inip çıkarken” baş dönük (Sayı 10).

6

11-12

Kollar sola sallanırken ve kafa sola bakarken sola hareket edin (Sayı 11), Sol kapat/dokun, ağırlık yok, kollar “inip çıkarken” sola doğru eğik (Sayı 12).

7-8

13-16

Sağa doğru hareket ederek, kollar öne doğru sallanırken hafifçe öne eğilerek sağdan sağa adım atın (Sayı 13). Kollar aşağı doğru sallanırken sağdan sola doğru adım atın (Sayı 14). Gövdeyi düzleştirip kolları yukarı doğru sallanırken sağdan sağa adım atın (Sayı 15). Kollar sağa doğru eğikken sol ayağı kapatma/dokunla sağın yanına çekin, ağırlık yok (Sayı 16).

 

 

Not: Halay başı bir mendil sallıyorsa, 14-15 sayılarda mendili yere sürtebilir.

Erzincan. Krisdinyan Kız Okulu öğretim kadrosu. Sadece iki erkeğin isimleri biliniyor. Soldan sağa: Bedros Poğaryan (müdür), Krikor Kaprielyan (Kaynak: "Erzincan" Albümü, İstanbul, 1907, Patrik Mağakya Ormanyan için hazırlanmış).

Varyasyon (“döner adım”)

ÖlçülerSayıHareket
1-31-6Ayaklar birlikte ve dizler hafifçe bükülü olarak başlayın, eller sola doğru sallanırken ayaklarınızı çapraz olarak sola çevirmek için topuklar üzerinde dönün (Sayı 1). Bükülmüş dizleri koruyarak ağırlığı ayak parmaklarına verin ve ardından eller orta konuma dönerken topukları çapraz olarak sola döndürün (Sayı 2). İki kez tekrarlayın (Sayı 3-6).
47-8Eller sola doğru sallanırken ayakları çapraz olarak sola çevirmek için topuklar üzerinde dönün (Sayı 7). Ağırlığı ayak parmaklarına aktarın ve ardından eller orta konuma dönerken topukları öne bakacak şekilde orta konuma çevirin (sayı 8).
5-89-16Temel dizinin 5-8 ölçülerindeki hareketlerle aynı.