Bedros Alahaydoyan Arşivi | Harput

Bu sayfada yayınlanan şarkıların ve dans müziklerinin tamamı müzikolog Bedros Alahaydoyan tarafından derlenmiş ve kaydedilmiştir.

Kendisi, 1980’lerden itibaren Ermenilerin yoğun olarak yaşadıkları şehirleri ziyaret etmiş, Soykırım’dan sağ çıkmış Ermenilerle görüşmüş ve onlardan kendi memleketlerinden, köylerinden hatırladıkları şarkıları ve anıları toplamıştır.

Bu şarkılarında düzenlemeleri, notaya dökülmeleri ve dijital hale getirilmelerini Dr. Dzovig Markaryan üstlenmiştir. Çeviren: Tomas Terziyan.

22 Eylül 1935’te, Rehoboth, Massachusetts’te Hüseynikli Ermeniler için düzenlenmiş bir kır gezintisinden. Orijinal fotoğraftan bir parça (Kaynak: Avdoyan koleksiyonu, Washington)

Aram Zipır ve Bedros Alahaydoyan 30 Ekim 1986’da Fresno’daki Ermeni huzurevinde karşılaşırlar.

Baron Zipır Harput’ta doğduğunu; bu şarkıları, ağaç gövdesinden bir parça kesip iyice oyan ve iki tel bağlayarak saz (iki telli saz) yapan amcasından işittiğini anlatır. Amcası ata evinin önünde oturup eski şarkılar söyler ve saz çalarmış.

Aram’ın amcası kız-erkek beş kardeşin en büyüğü, babası ise en küçüğü imiş.

Aram babasının belli bir zanaata sahip olmayıp çeşitli işlerle uğraştığını ve Soykırım zamanında öldürüldüğünü anlatır.

Harput kentinde bir Ermeni aile (Kaynak: Amherst College, Archives and Special Collections, William Earl Dodge Ward Papers)

Büyük bir ihtimalle Harput kentinin sokaklarından birinde; çalgıcılar eşliğinde şenlik atmosferi (Kaynak: Amherst College, Archives and Special Collections, William Earl Dodge Ward Papers)

Büyük bir ihtimalle Harput’un kuzeyinde, Dersim yöresinde Kürtler (Kaynak: Amherst College, Archives and Special Collections, William Earl Dodge Ward Papers)

Mayrig Ğazancıyan ve Bedros Alahaydoyan da 3 Kasım 1986’da Fresno’daki Ermeni huzurevinde karşılaşırlar. Digin Ğazancıyan Diranyan ailesinden olup Harput’ta doğmuştur. On yaşında sürgün edilip en sonunda Halep’e varır. Halep’te Batı Ermenice konuşma dilini öğrenmeye başlar; o zamana kadar yalnızca Türkçe ve Kürtçe konuşmaktadır. Digin Ğazancıyan bu karşılaşma sırasında, aktardığı şarkıya ara verdiğinde kendisinin de söylediği gibi, nefes darlığından (astım) mustaripti.

Dersim yöresinde küçük bir Kürt çoban; Pertag [Pertek] ve Perri [Peri] arasında bir yer (Kaynak: Harvard University, Houghton Library).