Տեյիրմենճեան-Ճեպեճեան ընտանիք – Այնթապ, Հալէպ, Պէյրութ

30/12/23 (վերջին փոփոխութիւն՝ 30/12/23)

Յուշամատեանի մէջ տարիներու մեր աշխատանքին ընթացքին հանդիպած ենք աշխարհի տարածքին հայ ընտանիքներու քով գտնուող բազմատեսակ հաւաքածոներու: Նկատած ենք, որ կարգ մը ընտանիքներ շատ քիչ յուշ-իրեր ունեցած են իրենց տրամադրութեան տակ, նկատի ունենալով որ Ցեղասպանութիւնը, հիւրընկալ երկիրներու մէջ զանազան աղէտները (պատերազմ, տեղահանութիւն, եւայլն) կամ ցուցաբերուած անտարբերութիւնը պատճառ եղած են անոնց փճացումին կամ անհետացումին: Ուրիշներ շատ կանոնաւոր պահպանած են իրենց նախնիներէն ժառանգ մնացած լուսանկարներ, առարկաներ, տրամադրած են մեզի այս յուշ-իրերը՝ թուայնացումի համար, եւ մեզի փոխանցած են իրենց ընտանիքին պատմութիւնը՝ Օսմանեան կայսրութեան տարիներէն սկսեալ մինչեւ ցեղասպանութենէն ետք հիւրընկալ երկրի մը մէջ իրենց հաստատուիլը եւ նոր կեանքի մը սկսիլը:

Այս էջով ներկայացուած ընդհանուր նիւթը այս կանոններուն չի հետեւիր: Չենք կրցած ուղղակի կապ հաստատել այս լուսանկարներուն մէջ երեւցող անձերուն այսօրուայ շառաւիղներուն հետ: Հաւաքածոն կազմուած է հարիւրէ աւելի պատկերներէ: Անոնց վերջին սեփականատէրը մահացած է Լիբանանի մէջ: Անոր մահէն ետք այս հաւաքածոն փճացումէ փրկած է Անի Պուճիգանեան, որ նոյն ժամանակ ալ բարի գաղափարը ունեցած է զայն Յուշամատեանին փոխանցելու:

Ահաւասիկ ամփոփ պատմութիւնը թէ ինչպէս այս հաւաքածոն Պէյրութէն հասաւ Պերլին ու ապաստան գտաւ Յուշամատեանի յարկին տակ: Ընտանիքին մասին բանաւոր վկայութիւններ ամբողջովին կը բացակային: Փորձած ենք, պարզապէս, կարգ մը լուսանկարներու դարձերեսին գրուած նշումները օգտագործել՝ ընտանիքին մասին կցկտուր տեղեկութիւններ հաղորդելու համար: Նաեւ՝ Այնթապի հայերու վերաբերող կարգ մը սկզբնաղբիւրներու մէջ կարելի եղաւ գտնել յաւելեալ տեղեկութիւններ, որոնց շնորհիւ հնարաւոր դարձաւ լրացնել ընտանեկան այս պատմութեան կարգ մը պակսող հատուածները:

Տեյիրմենճեան եւ Ճեպեճեան ընտանիքներ

Հաւաքածոյին մէջ ամէնէն շատ կրկնուող անունը Արմենուհի Տեյիրմենճեանն է, ինչը ենթադրել կու տայ թէ լուսանկարներուն առնուազն կարեւոր հատուածը պատկանած է անոր: Այլ կրկնուող անուններ են Յակոբ, Լեւոն եւ Ներսէս Տեյիրմենճեանները, որոնք համապատասխանաբար, Արմենուհիին եղբայրներն ու հայրն են: Տեյիրմենճեան ընտանիքը Այնթապէն է, շատ հաւանաբար Արմենուհի նոյնպէս ծնած է Այնթապ: Տեյիրմենճեան եւ Ճեպեճեան ընտանիքները իրարու ազգական ըլլալով, շատ լուսանկարներու մէջ Ճեպեճեան մականունը կրող անձեր կ’երեւին:

Ֆերիտէ Ճեպեճեան: Լուսանկարուած է Այնթապի մէջ: Լուսանկարիչ՝ Հալլաճեան:

Անծանօթ հայուհի մը՝ շատ հաւանաբար Ճեպեճեան կամ Տեյիրմենճեան ընտանիքներէն: Լուսանկարուած է Այնթապի մէջ: Լուսանկարիչ՝ Հալլաճեան:

Շատ հաւանաբար Ճեպեճեան կամ Տեյիրմենճեան ընտանիքներու անդամներ: Լուսանկարուած են Այնթապի մէջ: Լուսանկարիչ՝ Հալլաճեան:

Լուսանկարներէն կը պարզուի, որ Արմենուհի Տեյիրմենճեան հետագային դպրոցական եղած է Հալէպի մէջ, որ Ցեղասպանութենէն եւ 1920-ականներու սկիզբին Այնթապէն վերջնական գաղթէն ետք դարձած էր իր եւ իր ընտանիքին բնակավայրը: Ան շրջանաւարտ է Հալէպի ամերիկեան գոլէճէն (Aleppo College): Լուսանկարները կը վկայեն, որ Արմենուհի 1930-ական եւ 1940-ական տարիներուն աշխուժ մասնակցութիւն բերած է Հալէպի հայկական ընկերային եւ մշակութային կեանքին: Այն տպաւորութիւնն ստացանք որ Արմենուհի չէ ամուսնացած: 1947-ին ԱՄՆ-էն ստացուած նամակի ծրարի մը վրայ անոր անոր համար գրուած է «Օրիորդ Արմենուհի»: Չենք գիտեր թէ ան ե՞րբ եւ ո՞ւր մահացած է:

Հաւաքածոյին քանի մը լուսանկարները առնուած են Այնթապի մէջ: Անոնք գործն են Այնթապի ամէնէն յայտնի լուսանկարչատան՝ Հալլաճեանին: Գիտենք որ Ճեպեճեան ընտանիքէն կարգ մը անձեր 1915-էն առաջ Այնթապէն տեղափոխուած էին Գահիրէ (Եգիպտոս): Անոնցմէ է Յարութիւն Ճեպեճեանը, որ ներկայ է մէկէ աւելի լուսանկարներու մէջ:

Յարութիւն Ճեպեճեան (նստած): Ոտքի կանգնողը հաւանաբար եղբայրն է՝ Արմենակը: Photographie Sedefdjian, Cairo, Egypt, Hotel Mahroussa.

Այնթապ, 1919: Տիգրան Ճեպեճեանի եւ Անիձա Տեյիրմենճեանի ամուսնական լուսանկարը: Կ’ենթադրենք թէ Անիձա այս հաւաքածոյին մէջ յաճախ երեւցող Արմենուհիին քոյրն է: Լուսանկարիչ՝ Հալլաճեան:

Յարութիւն Ճեպեճեան.- 1890-ին շրջանաւարտ է Այնթապի Վարդանեան վարժարանէն: Առեւտրական էր: 19-րդ դարու վերջերուն կը հաստատուի Եգիպտոս, ուր եղբօր՝ Արմենակին հետ, կը շարունակէ եւ կը զարգացնէ իրենց առեւտրական գործը: Անոնց կեդրոնը կը գտնուէր Մանսուրա քաղաքին մէջ: Յարութիւն Ճեպեճեան 1910-ին կը վերադառնայ Այնթապ, ուր Գալուստ Ղազարեանի հետ կը հիմնէ Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան (ՀԲԸՄ) մասնաճիւղը: Յարութիւն Ճեպեճեան նաեւ հիմնադիրներէն է Գահիրէի «Լուսաբեր» թերթին (1904-1908), որու խմբագիրն էր Եգիպտոս ապրող այլ այնթապցի մը՝ Վահան Քիւրքճեանը (1863-1961):

Երբ Այնթապի մէջ կը կառուցուի Կիլիկեան ճեմարանը (երկրորդական վարժարան, 1912), Յարութիւն եւ Արմենակ Ճեպեճեան եղբայրները կը խոստանան նորակառոյց հաստատութեան նուիրել տպարան մը, որով վարժարանը պիտի ունենար իր սեփական հրատարակչատունը: Առաջին համաշխարհային պատերազմին բռնկումը եւ Ցեղասպանութիւնը անկարելի պիտի դարձնէին այս ծրագիրին իրականացումը:

Ճեպեճեան ընտանիք, Մանսուրա (Եգիպտոս), 1920: Ետեւի շարք, ձախէն աջ՝ Սուլթան, Ղեւոնդ, Եսայի, Սեդրակ, Եագուպ, Յարութիւն, անոր գրկած երեխան անծանօթ է, Արմենակ, Ալիս: Կեդրոնի շարք, ձախէն աջ՝ Լուսին, Մեննուշ, Կարուճ, Կարուճին գիրկը՝ Տիգրան, Աւետիս, Մարի, Մերիէ՞, Արշալոյս: Աւետիս Ճեպեճեանին առջեւ ծունկի եկած երկու երեխաները, ձախէն աջ՝ Նուպար եւ Լուսին: Գետնին ընկողմանած, ձախէն աջ՝ անծանօթ, Լեւոն:

Տեյիրմենճեան եւ Ճեպեճեան ընտանիքներու ազգականական կապին մասին, գիտենք որ Տիգրան Ճեպեճեան (1888-1962) ամուսնացած էր Անիձա Տեյիրմենճեանի հետ: Ենթադրաբար, Անիձա դուստրն է Ներսէս աղա Տեյիրմենճեանի, քոյրը այս լուսանկարներուն մէջ յաճախ կրկնուող Արմենուհի Տեյիրմենճեանի: Տիգրան Ճեպեճեան մաս կը կազմէր ինը հոգինոց ընտանիքի մը, որ 1915-ին Այնթապէն կը բռնագաղթուի Տէր Զօր: Ընտանիքի անդամներէն էին Տիգրանին հայրը՝ Գէորգ աղան, Տիգրանին քոյրը՝ Արաքսին եւ եղբայրը՝ Երուանդը, որ երիտասարդ եւ խոստմնալից ջութակահար էր: Տիգրան միակ վերապրողը պիտի ըլլար իր ընտանիքէն: Հետագային, երբ կ’ամուսնանայ Անիձայի հետ եւ կ’ապրի Հալէպի մէջ՝ իր առաջին դստեր եւ որդւոյն անունները կը դնէ Արաքսի եւ Երուանդ՝ ի յիշատակ Տէր Զօրի մէջ զոհուած քրոջ ու եղբօր:

Արաքսի Ճեպեճեան: Լուսանկարին տակ գրուած է. «Կը նախընտրեմ կախաղանով մեռնիլ քան իսլամանալ եւ ապրիլ»: Յակոբ Ա. Ճեպեճեան այս բացիկը ղրկած է Ներսէս աղա Տեյիրմենճեանին (Այնթապ), 1919-ին:

Արաքսի Ճեպեճեան (1880-1916).- Ծնած է Այնթապ: 1894-ին շրջանաւարտ է Այնթապի Հայկանուշեան վարժարանէն: 1907-ին կ’աւարտէ Այնթապի ամերիկեան սեմինարը: Կը մեկնի Մարաշ, ուր կը հետեւի Աղջկանց ամերիկեան գոլէճի դասընթացներուն: 1909-ին կը վերադառնայ Այնթապ եւ կը ստանձնէ Աղջկանց կրթասիրաց վարժարանին տնօրէնութիւնը: 1910-ին ուսուցչուհի է Մարաշի Աղջկանց ամերիկեան գոլէճին մէջ: 1912-ին կը մեկնի Մեծն Բրիտանիա, ուր կը հետեւի Ուուտպրուք գոլէճի (Woodbrook College) աստուածաբանութեան դասընթացներուն: Կը վերադառնայ Մարաշ, ապա՝ Այնթապ: 1915-ին ընտանիքին հետ կը տարագրուի Տէր Զօր: Շրջանին կառավարիչը (մութասարրիֆ) եւ հոն կուտակուած հայոց ջարդերու գլխաւոր կազմակերպիչը Զէքի պէյն էր: Երբ ջարդերը կը սկսին, Զէքի Արաքսիին կ’առաջարկէ իսլամանալ եւ իրեն հետ ամուսնանալ: Արաքսիի մերժումին վրայ՝ Զէքի իր զէնքով կը սպանէ Արաքսին:

Ներսէս (Ներսօ) Տեյիրմենճեան.- Ծնած է Այնթապ: Եղած է Այնթապի Հայկազեան վարժարանի հիմնադիրներէն (1884): Երկար տարիներ վարժարանին հոգաբարձուներէն էր: Այնթապի մէջ մանուսայի յայտնի վաճառական էր, նոյն ժամանակ ալ՝ վարպետ մանուսայագործ:

Գէորգ Սարաֆեան, Պատմութիւն Անթէպի հայոց, Բ. հատոր, Լոս Անճելըս, 1953:
Ոսկեմատեան Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան, 1906-1931, Ա․ հատոր, Բարիզ, 1935:
Գրիգոր Պողարեան, Այնթապականք, Բ հատոր, Մահարձան (մահագրութիւններ, դամբանականներ եւ կենսագրական նօթեր), տպարան «Ատլաս», Պէյրութ, 1974:

Հալէպ. դպրոցական կեանք

Հալէպ, շատ հաւանաբար 1920-ական թուականներու վերջ կամ 1930-ականներու սկիզբ: Նստած հոգեւորականը Տէր Ներսէս աւագ քահանայ Թաւուգճեանն է (1873-1934), որ Այնթապէն էր եւ հաստատուած էր Հալէպ: Նկարուածները, շատ հաւանաբար, կիրակնօրեայ դպրոցի մը սաներն են (դպրոցական միօրինակ հագուստի բացակայութիւնը այդ ենթադրել կու տայ: Տէր Ներսէս 1930-ի ամառը Բերիոյ թեմի առաջնորդ Արտաւազդ եպս. Սիւրմէեանի նշանակած Կրօնական դաստիարակութեան հնգանդամ խորհուրդի երկու քահանաներէն մէկն էր): Ամէնէն առջեւի շարք, ձախէն երկրորդը Անժէլ Մաթոսեանն է (հետագային Ներսոյեան, 1916 Հալէպ-2019 Հալէպ)՝ Սեդրակ եւ Էլիզա (ծնեալ Այվազեան) Մաթոսեաններու երէց դուստրը:

Հաւանաբար 1930-ական թուականներ: Հալէպի մէջ հայկական վարժարանի մը աշակերտուհիները եւ ուսուցչուհիները:

Հալէպի հայ աղջկանց վարժարանի մը խմբանկար, ուր կ’երեւին աշակերտուհիներ, ուսուցչական եւ տնօրէն կազմերու անդամներ, հոգաբարձուներ: Շատ հաւանաբար, 1924-ին հիմնուած եւ գլխաւորաբար այնթապցի աշակերտութիւն ունեցող Կրթասիրաց վարժարանի աղջկանց բաժինն է:

Հալէպի մէջ դպրոցական բացօթեայ հանդէս մը:

Հալէպ: Յստակ չէ թէ նկարուածները վարժարանի մը աշակերտները եւ անձնակա՞զմն են, թէ՞ մշակութային միութեան մը անդամները:

Հալէպ, Կրթասիրաց վարժարանի ամավերջի հանդէսը: Տնօրէն Գրիգոր Պողարեան (1897-1975) վկայական կու տայ Գ. Ճեպեճեանին: Photo Diana, Alep:

Աղջկանց ամերիկեան վարժարան (Aleppo College), Հալէպ, 1930: Շրջանաւարտուհիներ եւ տնօրէնուհին:

Հալէպի հայկական աղջկանց վարժարանի մը (հաւանաբար Կրթասիրաց վարժարանի աղջկանց բաժինի) շրջանաւարտուհիներու խմբանկար: Ոտքի, ձախին՝ Արմենուհի Տեյիրմենճեան: Հաւանաբար, կեդրոնը նստած կինը հաստատութեան տնօրէնուհին է: Photo [Vartan] Derounian (1888-1954), Alep:

Հալէպի խրախճանքներն ու դաշտագնացութիւնները

Հաւաքածոյին ամէնէն հին պատկերները եթէ Այնթապի մէջ առնուած են, այնուհետեւ կը տեսնենք որ Տեյիրմենճեան եւ Ճեպեճեան ընտանիքներու անդամներէն շատեր – ինչպէս այնթապցի վերապրողներուն մեծամասնութիւնը – հաստատուած են Հալէպ: Հաւաքածոյի լուսանկարներուն մեծամասնութիւնը այս քաղաքին կամ անոր շրջակայ բնութեան մէջ առնուած է: Ամէնէն շատ մեր տրամադրութեան ունինք Արմենուհի Տեյիրմենճեանի լուսանկարները: Ան ընդհանրապէս կ’երեւի Հալէպի մէջ կամ անոր շրջակայքը կատարուած պտոյտներու կամ դաշտագնացութիւններու խմբանկարներու մէջ: Արմինէ ընդհանրապէս զուարթ եւ երջանիկ տեսք ունի. բնութիւնը գեղեցիկ է, Արմինէ միշտ շրջապատուած է ընկերներով եւ ընկերուհիներով, ուտելիքը, խմելիքը, նուագարանները կամ ձայնարկիչ սարքը (ֆոնոկրաֆ) յաճախ անպակաս են:

29 դեկտեմբեր 1932, Հալէպ: Արմենուհի Տեյիրմենճեան կեդրոնը ոտքի է:

Հալէպ։ Ձախէն առաջինը՝ Անժել Ներսոյեան (ծնեալ Մաթոսեան)։

Հալէպէն հիւսիս՝ հին հռովմէական ճանապարհին վրայ: Photo Chahinian:

Սեւ-ճերմակ այս լուսանկարները գունաւորուած է MyHeritage.comի միջոցաւ։ Բնատիպ պատկերը կրնաք տեսնել յօդուածին մէջ աւելի վեր կամ վար։

Լուսանկարի դարձերեսին նշուած են երեւցող կարգ մը անձերու անունները. Արմենուհի Տեյիրմենճեան, Կիւլէնիա [Կարճեան], Ճեմիլէ [Տեմիրճեան], Լիտիա [Վահանեան], Լուսին Պալեան, Արփինէ:

Հալէպ, Սաաթլը խան, մայիս1931: Արմենուհի Տեյիրմենճեան առջեւի շարքը, ձախէն երկրորդն է: Խմբանկարին կեդրոնը նկատելի է ձայնարկիչը:

19 մայիս 1932, Հալէպ: Աղջիկներէն մէկը ձեռքին մանտոլին մը բռնած է:

1931: Արմենուհի Տեյիրմենճեան նստած, աջէն երկրորդն է:

Սեպտեմբեր 1933, Պոսթան Անվարա(՞), Հալէպ:

Անժէլ Տեմիրճեան, Հռիփսիմէ Կըտոյեան, Էֆրոնիա Պասմաճեան, Հռիփսիմէ Պարսամեան, Անայիս Մելիքեան, Ալիս Միհրանեան, Մաքրուհի Գասամանեան: Նստածը Արմենուհի Տեյիրմենճեանն է:

Ձախէն առաջինը հաւանաբար Արմենուհին Տեյիրմենճեանն է: Photo Arax, Հալէպ:

Մայիս 1935, Ճենկիէ պարտէզ, Հալէպ: Դրուագ մը Կրթասիրաց վարժարանին կազմակերպած դաշտագնացութենէն:

Արմենուհի Տեյիրմենճեանը հաւանաբար ամէնէն ձախինն է: Photo Arax, Հալէպ:

Արմենուհի Տեյիրմենճեանը հաւանաբար ձախէն առաջինն է: Photo Arax, Հալէպ:

Յունիս 1931, Հալէպ: Արմենուհի Տեյիրմենճեան հաւանաբար ոտքի, առաջին շարք, ձախէն երրորդն է:

Տիգրան եւ Անիձա (ծնեալ Տեյիրմենճեան) Ճեպեճեաններու զաւակները՝ Արաքսի, Նեկտար եւ Երուանդ Ճեպեճեաններ, Հալէպ, 1933:

3 Ապրիլ 1933, Հայ ամաթէօրներ, Հալէպ: 1) Ֆաքիր – Արմենուհի (Գասիմ պէյ), 2) Պոքսէթ – Արփինէ (Պութուն), 3) Բժիշկ – Տիգրան Վարդունի (Լիտիա Վահանեան), 4) Քերթող – Զարեհ(՞) Զեփիւռ (Կիւլէնիա Կարճեան), 5) Աքթէօր – Պետրոս Շահկիւլ (Մարի Սոլաքեան), 6) Երաժիշտ – Լեւոն Սմբուլ (Ճեմիլէ Տեմիրճեան), 7) Գասպար էֆենտի – պախալ (Արմենուհի Տեյիրմենճեան):

Նստած, ձախէն աջ՝ անծանօթ, Ովսաննա Պոյաճեան, Արմենուհի Տեյիրմենճեան, Մարիամ Սազմաճեան, Մարի Սէթոյեան, Եղիսաբէթ Պօղոսեան: Ոտքի, ձախէն աջ՝ Ֆլորա Կարապետեան, Աստղիկ Արարատեան, անծանօթ, Գոհարիկ Առաքելեան, Արուսեակ Պոյաճեան, Նուարդ Թէլեան, Էլմաստ Շերնէզեան, Հերմինէ Մկրտիչեան:

Լուսանկարի դարձերեսին գրուած է «Օրդ. Արաքսի Ճեպեճեան»: Հաւանաբար ան այս խմբակարին մաս կը կազմէ:

Արմենուհի Տեյիրմենճեանը հաւանաբար ձախէն երրորդն է:

Ընտանեկան պատկերներ

Լուսանկարի դարձերեսին նշուած են անունները. Մեճիտէ, Ալիծ, Մարի, Մեննուշ, Ճանօ, Տիգրան, Լուսին/Լուսնթագ:

Կարապետ, Յարութիւն եւ Արմենակ Ճեպեճեաններ: Լուսանկարուած շատ հաւանաբար Եգիպտոսի մէջ:

1953-ի Զատիկ: Վիգէն եւ Ասպետ Մոմճեան, Հալէպ: Photo Sidva, Alep:

Ձախինը հաւանաբար Արմենուհի Տեյիրմենճեանն է:

Հաւանաբար Արաքսի Ճեպեճեանն է (Տիգրանի եւ Անիձայի դուստրը), Հալէպ, 1922:

Նստած, ձախին՝ Ներսէս Տեյիրմենճեան: Ոտքի, աջին՝ Տիգրան Ճեպեճեան: Կեդրոնը՝ Տիգրանի որդին՝ Երուանդ Ճեպեճեան:

Լուսանկարի դարձերեսին գրուած է. «Սիրելի քեռի Պ. Լեւոն Տեյիրմենճեան, ջութակ չալելը բաւական սորվեցայ, երեսներէդ կը համբուրեմ, 1936, 10 հոկտ., Երուանդ Ճեպեճեան»: Երուանդ Տիգրան Ճեպեճեանի որդին է: Անուանակոչուած է ի յիշատակ Տիգրանի՝ Տէր Զօրի մէջ զոհուած եղբօր՝ Երուանդի, որ վարպետ ջութակահար էր:

Ամուսնական լուսանկար, Հալէպ: Փեսան շատ հաւանաբար Երուանդ Ճեպեճեանն է:

Տեյիրմենճեան ընտանիքը Հալէպի մէջ: Նստած՝ Ներսէս եւ Ռահէլ Տեյիրմենճեաններ:

Նստած, ձախէն առաջինը՝ Էլիզա Մաթոսեան (ծնեալ Այվազեան)։ Ոտքի, աջէն երկրորդը՝ Գէորգ Ներսոյեան (Էլիզայի փեսան)։ Լուսանկարիչ՝ Վարդան Տէրունեան, Հալէպ։

Հալէպ, Ճեպեճեան եւ Տեյիրմենճեան ընտանիքներու խմբանկար: Photo Diana:

Հալէպէն դուրս վայրերու մէջ առնուած լուսանկարներ

Երեխաները անծանօթ են: Խորքին կ’երեւի Պէյրութի Սուրբ Նշան առաջնորդանիստ եկեղեցիին գմբէթը:

Կիլիկիոյ կաթողիկոսարանի Անթիլիասի մայրավանքի Նահատակաց յուշարձանը: Ձախէն երրորդը հաւանաբար Արմենուհի Տեյիրմենճեանն է:

Զահլէ, 8 օգոստոս 1938: Լուսանկարի դարձերեսին գրուած է. «Իմ սենեակիս առջեւ, տիկին Սալիհէի աղջկան՝ Ալպերթային հետ»:

Գամիշլիի (հիւսիս-արեւելեան Սուրիա) հայկական եկեղեցւոյ մէջ պատարագի մը ժամանակ: Photo Karnik, Kamechlié:

Լիբանան, Նահր էլ-Քելպ, 1923: «Յիշատակներ Նահր Քէլբէն, 923/11/20, Հալէպ, Մովսէս Կէօվշենեան»:

Տէօքմեճեան ընտանիք, Քալիֆորնիա

Ճորճ Տէօքմեճեան (1928-2018) որդին էր Գուրգէն եւ Ալիս Տէօքմեճեանի: Ճորճին հայրը ծնած էր Այնթապ եւ գաղթած ԱՄՆ: Մայրը՝ Ալիս ծնած էր Կարնոյ մէջ (Էրզրում): Ճորճ ծնած էր Նիւ Եորքինահանգին մէջ: Կը կոչուէր նաեւ Գուրգէն (Courken) Տէօքմեճեան Կրտսեր: Ամերիկեան քաղաքական կեանքին մէջ յայտնի դէմք էր: 1983-1991-ին եղած է Քալիֆորնիոյ նահանգին կառավարիչը:

Այս հաւաքածոյին մէջ անոր լուսանկարներու առկայութեան տրամաբանական բացատրութիւնը այն է, որ կինը՝ Կլորիա Տէօքմեճեանը (ծնեալ Սաաթճեան) ազգական էր Տեյիրմենճեան ընտանիքին: Կը կարծենք որ Կլորիային մայրը Ներսէս եւ ՌահէլՏեյիրմենճեաններուն դուստրն էր։